"روانشناسی پرورشی نوین" یا "روانشناسی یادگیری و آموزش" اثری است به قلم دکتر "علی اکبر سیف"، که در آن جنبه‌های مختلف این دانش را مورد بررسی قرار می‌دهد.
حوزه‌های پرورشی و تربیتی، دو حوزه‌ی جدا در دانش روانشناسی محسوب شده و از یکدیگر متمایز هستند. با این حال، برخی از مخاطبین، مستعد این اشتباهند که این دو حوزه را یکسان فرض کنند. روانشناسی تربیتی شاخه‌ای از روانشناسی است که به نحوه یادگیری افراد میپردازد و همچنین به رویکردهای آموزشی و ارزیابی آموخته های افراد توجه نشان می‌دهد. کتاب‌های روانشناسی تربیتی شامل طیف وسیعی از موضوعات هستند که در بحث‌های مربوط به آموزش بسیار ارزشمند می‌باشند.
اما روانشناسی پرورشی که موضوع کتاب حاضر نیز هست، شاخه ای از روانشناسی است که به افرادی که مسئولیت پرورش را بر عهده دارند، کمک می کند. هدف اصلی کتاب "روانشناسی پرورشی نوین" از دکتر "علی اکبر سیف" نیز کمک به پرورش دهندگان در برخورد صحیح با نگرانی‌های پرورشی است.
همانطور که تشریح شد، موضوعات موجود در کتاب های روانشناسی تربیتی مدرن به طور قابل توجهی با موضوعات مطرح شده در ادبیات روانشناسی پرورشی متفاوت است. در نتیجه، اشتباه گرفته شدن آنها توسط افراد، امری طبیعی است. آنان که می‌آموزند کانون توجه ادبیات تربیتی هستند، در حالی که آموزگاران و مربیان، در "روانشناسی پرورشی نوین" در مرکز توجه قرار دارند. مخاطب در این کتاب با ایده‌ها، مقررات و اصول "روانشناسی یادگیری و آموزش" آشنا میشود و دانش و مهارت لازم را در خصوص مفاهیم و مبانی "روانشناسی پرورشی نوین" به دست می آورد. دکتر "علی اکبر سیف" در این کتاب همچنین چگونگی توسعه توانایی به کارگیری نظریه‌ها و قواعد یادگیری و انگیزش در طراحی عملکرد آموزشی و موارد مشابه را توضیح می‌دهد و اصول کلی روانشناسی پرروشی، اهداف، آمادگی فراگیران، آموزش، یادگیری، انگیزه و ارزشیابی را پوشش می‌دهد.
بخش اول: تعریف، موضوع، و روشهای پژوهش روانشناسی پرورشی
فصل اول: یادگیری، آموزش، و روانشناسی پرورشی
فصل دوم: پژوهش در روانشناسی پرورشی
بخش دوم: رشد (تحول) شناختی
فصل سوم: نظریه رشد شناختی پیاژه
فصل چهارم: نظریه های رشد شناختی ویگوتسکی و برونر
بخش سوم: یادگیری و انگیزش
فصل پنجم: نظریه های یادگیری رفتاری: پاولف، ثرندایک و اسکینر
فصل ششم: نظریه های یادگیری شناختی: گشتالت، آزوبل، و بندورا
فصل هفتم: نظریه های یادگیری شناختی خبرپردازی: نظام یاد
فصل هشتم: نظریه های یادگیره سازنده گرایی
فصل نهم: انگیزش در یادگیری
بخش چهارم: تفاوتهای فردی در یادگیری
فصل دهم: سبکهای یادگیری و تفکر
فصل یازدهم: راهبردهای یادگیری و مطالعه: شناخت و فراشناخت
بخش پنجم: هوش و تفکر
فصل دوازدهم: هوش
فصل سیزدهم: تفکر، مفهوم سازی و قاعده آموزی
فصل چهاردهم: تفکر: حل مسئله، تفکر انتقادی و آفرینندگی
بخش ششم: آموزش
فصل پازدهم: طراحی آموزشی، هدفهای آموزشی و آمادگی برای یادگیری
فصل شانزدهم: طبقه بندی هدفهای آموزشی
فصل هفدهم: آموزش معلم-محور: آموزش به کمک سخنرانی
فصل هجدهم: آموزش معلم-محور: آموزش مستقیم
فصل نوزدهم: آموزش یادگیرنده-محور
فصل بیستم: اداره کلاس درس: آموزش به کمک تغییر رفتار
بخش هفتم: سنجش و ارزشیابی
فصل بیست و یکم: سنجش یادگیری
فصل بیست و دوم: ارزشیابی پیشرفت تحصیلی
قسمتی از متن فصل اول :
روان شناسی پرورشی چنانچه از نام آن پیداست برخاسته از دو نظام مستقل یعنی روانشناسی و پرورش ( آموزش و پرورش ) است. روان شناسی پرورشی شاخه های از علم روان شناسی است که در خدمت پرورش کاران قرار دارد. روان شناسی خود یکی از شاخه های علوم تجربی و علوم تجربی نیز یکی از دانشها یا معرفت های بشری است. ویژگی مهم علوم تجربی این است که یافته های آن از راه مشاهده تجربی به دست میآید.
در علوم تجربی مشاهده به دو شکل عمده مشاهده طبیعی و مشاهده کنترل شده صورت میگیرد. منظور از مشاهده طبیعی دقت کردن در امور هستی بدون دخل و تصرف در آنهاست. مشاهده کنترل شده به آن نوع مشاهده گفته میشود که دانشمند ابتدا در موقعیت های مورد نظر خود تغییراتی ایجاد مینماید و آن گاه به مشاهده نتایج حاصل میپردازد. روان شناسی علم مطالعه رفتار و فرآیندهای شناختی و ذهنی زیربنای رفتار است.
پرورش عبارت است از جریانی منظم و مستمر که هدف آن کمک به رشد جسمی و شناختی ، روانی ، اجتماعی یا به طور کلی رشد شخصیت پرورش یابندگان در جهت هنجارهای مورد پذیرش جامعه و نیز کمک به شکوفا کردن استعدادهای آنها است.
هدف کارآموزی، بر خلاف پرورش ، شکوفا ساختن استعدادهای همه جانبه افراد یا رشد شخصیت آنان نیست . بلکه منظور آن دادن فنون و مهارتهای مورد نیاز به کارآموزان برای انجام شغل یا حرفهای معین است بنابراین کار آموزش را باید بخش کوچکی از پرورش دانست که هدف آن تربیت افراد پذیرفتن مشاغل و تخصص های گوناگون است.
1- پرورش فرآیندی است گسترده و دراز مدت با هدفهای کلی و جامع ، در حالی که کارآموزی فعالیتی است محدود و مشخص با هدفهای دقیق که معمولاً در مدت زمانی نسبتاً کوتاه انجام میگیرد.
2- پرورش غالباً وظیفه نهادهای رسمی و دولتی است در حالی که دوره های کارآموزی را بیشتر مؤسسات صنعتی و خدماتی خصوصی و گاه دولتی برای تأمین نیروی انسانی متخصص خود تأسیس و اداره میکند.
3- دوره‌های پرورشی عموماً بسیار کلی و جامع و مستمر هستند ، اما هدفهای کارآموزی معمولاً محدود ، مشخص و مقطعی هستند.
4- در نظام های پرورشی ، پرورش یابندگان آزادند تا با بهره گیری از امکانات گوناگون نهادهای پرورشی مانند معلمان ، دروس مختلف و … و با توجه به علائق و استعدادهای متنوع خود، مسیرهای دلخواه را برگزینند. اما در دوره های کارآموزی ، کارآموزان موظفند به رغم علاقه‌ها و استعداد های مختلف خود به سوی هدفهای واحدی که در برنامه آن دوره‌ها در نظر گرفته شده‌اند پیش بروند.
تعریف آموزش :
منظور از آموزش فعالیتی است که در خدمت پرورش و کارآموزی قرار دارد . آموزش به فعالیتهایی گفته میشود که با هدف آسان ساختن یادگیری از سوی آموزگار یا معلم طرح ریزی میشود و بین آموزگار و یک یا چند یادگیرنده به صورت کنش متقابل جریان مییابد . بنا به تعریف دیگری آموزش هرگونه فعالیت یا تدبیر از پیش طرح ریزی شده‌ای است که هدف آن آسان کردن یادگیری در یادگیرندگان میباشد.
تعریف یادگیری :
یادگیری به فرآیند ایجاد تغییر نسبتاً پایدار » : معروفترین تعریف برای یادگیری ، تعریف کیمبل 1 است . وی میگوید در رفتار یا توان رفتاری گفته میشود که حاصل تجربه است و نمی‌توان آن را به حالتهای مترقی بدن مانند آنچه بر اثر بیماری ، خستگی ، یا داروها پدید میآید نسبت داد . باید توجه داشت که گرچه هر نوع یادگیری به تغییر می انجامد ، اما هر نوع تغییری یادگیری به حساب نمی‌آید.
یادگیری نوعی توانایی است که در فرد ایجاد میشود و تنها از طریق مراجعه به رفتار آشکار فرد میتوان از آن اطلاع حاصل کرد . رفتار به اعمال و حرکات مختلف درونی و بیرونی فرد گفته میشود که به دو دسته رفتارهای آشکار 2 و نهان 3 تقسیم میگردد. رفتار آشکار به اعمالی که مستقیماً قابل مشاهده‌اند گفته میشود مانند صحبت کردن ، نوشتن و از این قبیل رفتار نهان به اعمال درونی فرد که به طور مستقیم قابل مشاهده نیستند گفته میشود مانند ، تفکر ، تخیل و مانند اینها . (ادامه متن در فایل اصلی)
دیدگاه خود را ثبت کنید