توضیحات محصول
فهرست مطالب
مقدمه
اثر پروانه ای چیست؟
آیا بال زدن پروانه ای در برزیل می تواند باعث ایجاد تندباد در تگزاس شود؟
نظریه آشوب را دست کم نگیرید!
اثر پروانه ای در موفقیت در زندگی
نظریه آشوب در فیلم ها و کتاب ها
تفاوت اثر پروانه ای و اثر مرکب
چگونه بیشترین بهره را از اثر پروانه ای ببریم؟
سخن پایانی
بخشی از متن
مقدمه
شاید به این فکر کنید که اثر پروانه ای یک مفهوم علمی است و به کارتان نمی آید اما اگر می خواهید در زندگی تصمیمات درستی بگیرید و در ۵ سال آینده به موفقیت برسید لازم است تا با نظریه آشوب که همان اثر پروانه ای است آشنا شوید.
به این سوال بیندیشید:
آیا بال زدن پروانه ای در برزیل می تواند باعث ایجاد تندباد در تگزاس شود؟
اثر پروانه ای چیست؟
اثر پروانه ای (Butterfly Effect) بیان می دارد که وقتی یک پروانه در جایی از جهان بال می زند، این حرکت او می تواند باعث وقوع طوفان در بخش دیگری از جهان شود. این پدیده به این اشاره می کند که تغییری کوچک مثل بال زدن پروانه در یک سیستم مانند جو سیارهٔ زمین می تواند باعث تغییرات شدید مثلا وقوع طوفان در کشوری دیگر در آینده شود.
جیسون در سال ۱۹۹۶ بیان کرد که اثر پروانه ای به این معناست که تغییر جزئی در شرایط اولیه می تواند به نتایج بزرگ و پیشبینی نشده در خروجی سیستم منجر گردد و این سنگ بنای تئوری آشوب است. در نظریه آشوب یا بی نظمی اعتقاد بر این است که در تمامی پدیده ها، نقاطی وجود دارند که تغییری اندک در آن ها باعث تغییرات عظیم خواهد شد؛ بنابراین سیستم های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و سازمانی و حتی مسائل زندگی از اثر پروانه ای برخوردارند.
نکته مهم این است که برای اینکه اثر پروانه ای در یک سیستم قابل مشاهده باشد، باید ۲ فاکتور موجود باشد:
- سیستم، رفتار غیرخطی داشته باشد.
- وضعیت هر لحظه از سیستم، تابعی از وضعیت لحظه قبل آن باشد.
آیا بالزدن پروانهای در برزیل میتواند باعث ایجاد تندباد در تگزاس شود؟
ایده این که پروانه ای می تواند باعث تغییری آشوبی شود نخستین بار در سال ۱۹۵۲ در داستان کوتاهی به نام آوای تندر اثر ری بردبری مطرح شد. عبارت «اثر پروانه ای» هم در سال ۱۹۶۱ در پی مقالهای از ادوارد لورنز به وجود آمد. در این تئوری لورنز توضیح می دهد که تداوم تغییرات بی نهایت کوچکی که در اثر بال زدن پروانه ایجاد می شود نتایج ویرانگری تولید می کند. وی در سال ۱۹۷۲ مقاله ای با این عنوان ارائه داد که «آیا بالزدن پروانه ای در برزیل می تواند باعث ایجاد تندباد در تگزاس شود؟» لورنز در پژوهش بر روی مدل ریاضی بسیار ساده ای از آب و هوای جو زمین، به معادله دیفرانسیل غیرقابل حل رسید. او برای حل این معادله از روش های عددی به کمک رایانه بهره جست. او برای این که بتواند این کار را در روز های متوالی انجام دهد، نتیجه آخرین خروجی یک روز را به عنوان شرایط اولیه روز بعد وارد می کرد. لورنز در نهایت مشاهده کرد که نتیجه شبیه سازی های مختلف با شرایط اولیه یکسان با هم کاملاً متفاوت است.
چرا؟
رویال مکبی (Royal McBee)، رایانه ای است که لورنز از آن استفاده می کرد. این دستگاه خروجی را تا ۴ رقم اعشار گرد می کند. حتما برایتان سوال پیش می آید که تعداد ارقام اعشاری چه تاثیری دارد؟ از آنجایی که محاسبات داخل این رایانه با ۶ رقم اعشار صورت می گرفت، از بین رفتن دو رقم آخر باعث چنین تأثیری شده بود. مقدار تغییرات در عمل گرد کردن، مشابه اثر بال زدن یک پروانه است. این واقعیت، غیر ممکن بودن پیش بینی آب و هوا در بلند مدت را نشان می دهد. مشاهدات لورنز باعث پر رنگ شدن مبحث نظریه آشوب شد.
عبارت عامیانه « اثر پروانه ای » که در زبان تخصصی «نظریه آشوب» گفته می شود، «وابستگی حساس به شرایط اولیه» تعریف می گردد. به غیر از آب و هوا، در سیستمهای پویای دیگر نیز حساسیت به شرایط اولیه به چشم می خورد. یک مثال ساده، توپی است که در قله کوهی قرار گرفته است. این توپ با ضربه بسیار کمی، بسته به اینکه ضربه از چه جهتی وارد شود، مسیرش تغییر کرده و می تواند به هر کدام از دره های اطراف سقوط کند.
و ...
...
بیشتر
دیدگاه خود را ثبت کنید