فهرست مطالب
مقدمه
تعريف برنامه ريزي
انواع برنامه ريزي
رهيافتهاي گوناگون به برنامه ريزي
اثر بخشي برنامه ريزي
محاسن برنامه ريزي
ويژگيهاي يك برنامه خوب
برنامه ريزي منابع انساني با رويكردي استراتژيك
پيوند ميان برنامه ريزي راهبردي و منابع انساني
موانع موجود در سر راه برنامه ريزي استراتژيك
بخشی از متن
مقدمه
پرسشهايي از قبيل ((اين كنم يا آن كنم ؟)) بارها براي مديران سازمانهاي كوچك و بزرگ پيش مي آيد. مديران بايد تحولات محيطي آتي موثر بر عمليات سازمانشان را پيش بيني كنند. اين تحولات ممكن است افزايش نرخ تورم ، نو آوري رقبا در فن آوري توليد ، كمياب شدن مواد اوليه ، يا بروز نا آرامي در وضعيت سياسي كشور باشد. هرچند كه مديران نمي توانند اين اوضاع را كنترل كنند ولي مي توانند براي كاهش ((مخاطره و آسيب پذيري سازمان)) از طريق آماده ساختن امكانات براي مقاومت اثر بخش در برابر امواج خروشان عدم اطمينانهاي آينده، برنامه ريزي كنند.
برنامه ريزي يكي از وظايف مهم مديريت است كه مانند پلي زمان حال را به آينده مربوط مي كند. برنامه ريزي در واقع به آن دسته از اقداماتي اطلاق مي شود كه مشتمل بر پيش بيني هدفها و اقدامات لازم براي رويارويي با تغييرات و مواجه شدن با عوامل نامطمئن ، از طريق تنظيم عمليات آينده است. هدف اساسي برنامه ريزي تقليل ميزان قبول خطر نسبت به اتفاقات احتمالي (انعطاف پذير بودن) و اتخاذ تدابيري هماهنگ براي دست يابي به موفقيت هاي سازماني است.
وظايف پنج گانه مديريت شامل برنامه ريزي- سازماندهي – بسيج امكانات – هدايت ، سرپرستي – و كنترل مي باشد. البته همه وظايف مديريت با هم مرتبط هستند ولي درميان آنها، برنامه ريزي از اهميت و الويت خاصي برخوردار است .
تعريف برنامه ريزي . در تعاريفي كه از برنامه ريزي به وسيله پژوهشگران مختلف شده است سه ويژگي عمده به چشم مي خورد كه عبارتند از :
1- برنامه ريزي ماهيتاً با پيش بيني همراه است و اصولاً قبل از اين كه عملي انجام پذيرد، بايستي نوع كار و چگونگي انجام آن را معلوم كرد.
2- برنامه ريزي يك نظام تصميم گيري است، مشتمل بر فرايند اتخاذ تصميم نسبت به آنچه بايد در آينده انجام پذيرد و نيز تنظيم طرحهاي اجرايي براي دست يابي به هدفها.
3- برنامه ريزي بر نتايج مطلوبي تاكيد دارد كه در آينده به دست مي آيد. به عبارت ديگر، برنامه ريزي وسيله اي است براي حصول اطمينان نسبت به تامين هدفهاي عمده سازماني، در زمان مورد نظر.
يكي از تعاريف نسبتاً جامع در مورد برنامه ريزي، تعريفي است كه ((سيريل هودسن)) به دست داده است. به عقيده هودسن ، برنامه ريزي عبارت است از ((ارائه طرقي براي عمليات آينده كه متضمن نتايج معين با هزينه مشخص و در دوره زماني معلوم است. برنامه ريزي اقدام عقلاني براي اثر نهادن، بهره برداري، ايجاد و كنترل ماهيت، جهت، دامنه، سرعت و آثار تغييرات است.))
((پيتر دراكر )) برنامه ريزي را چنين تعريف مي كند : ((برنامه ريزي فرايند مستمري از تصميمات سيستماتيك با در دست داشتن بهترين اطلاعات ممكن نسبت به آينده ، سازماندهي منظم كوششهاي لازم براي انجام اين تصميمات و سنجش و مقايسه نتايج به دست آمده با انتظارات ، از طريق بازخور))
((كونتز)) و ((وايهر يخ)) در كتاب لازمه هاي مديريت درتعريف برنامه ريزي مي نويسد: ((برنامه ريزي شامل انتخاب شقوق مختلف عمليات آينده براي كل موسسه و هريك از ادارات يا واحدهاي داخلي آن است. اين كار مستلزم انتخاب هدفهاي موسسه و ادارات و تعيين راههاي دست يافتن به آنهاست)).
انواع برنامه ريزي :
برنامه ها براي مقاصد متنوعي تنظيم مي شود و فراخور هر وضعيت به گونه متناسب با آن شكل مي گيرد. كه در اينجا برخي از انواع برنامه ريزي مورد بررسي قرار مي گيرند.
1- برنامه ريزي راهبردي (استراتژيك)
2- برنامه ريزي عملياتي (اجرايي)
3- برنامه ريزي تخصصي .
الف ) برنامه ريزي استراتژيك ) راهبردي)
همانند ساير مفاهيم مديريت ، تعاريف گوناگوني از برنامه ريزي استراتژيك توسط صاحبنظران ارائه شده است كه براي جلوگيري از طول كلام بـــه چند مورد مهم از آنها اشاره مي شود. يكي از اين تعـاريف در ارتباط با كسب و كارهاي كوچك است:
1 - فراي و استونر (FRY AND STONER - 1995) : برنامه ريزي استراتژيك، ابـزار مديريتي توانمندي است كه براي كمك به شركتهاي كوچك طراحي مي شود تا آنها به صورت رقابتي خود را با تغييرات پيش بيني شده محيط تطبيق دهند. خصوصاً ، فرايند برنامه ريزي استراتژيك يك نگرش و تجزيه و تحليلي از شركت و محيط مربوط به آن ارائه مي كند - شرايط فعلي شركت را توضيح مي دهد و عوامل كليدي موثر بر موفقيت آن را شناسايي مي كند (FRY AND STONER, 1995,12).
2 - لرنر (LERNER - 2000) : برنامه ريزي استراتژيك فرايند تغيير سازماني مستمر و پيچيده است. اگر ويژگيهاي زير تركيب شوند، فرايند برنامه ريزي استراتژيك موفق و جامعي را تعريف مي كنند.
و ...
دیدگاه خود را ثبت کنید