پاورپوینت نظریه روانکاوی ژاک لکان

توضیحات محصول

فهرست مطالب

مقدمه

نظریه انتقال و جایگاه سوژه ( مرگ سوژه )

سه گانه های ژاک لاکان

دو گانه های ژاک لاکان

 

بخشی از متن

مقدمه

ژاک لاکان، روانکاو فرانسوی که بی تردید، یکی از جنجال برانگیزترین روانکاوان از زمان فروید به بعد بوده است. نظریه های روانکاوی ژاک لاکان , تاثیرات زیادی بر حوزه های مختلف چه در داخل و چه در خارج از حیطه روانکاوی بر جا گذاشته است، از جمله بر نقد ادبی و فلسفه و فمنیسم و حتی بر فیلم و سینما . ژاک لاکان بر خلاف سایر معاصرانش , آثار متعددی نداشت و تنها یک کتاب از او در دست است که در واقع رساله دکترای او نیز محسوب می شد که به بحث درباره رابطه اختلالات روانی پارانویایی و اختلالات شخصیت می پردازد . اما شهرت عمده او در مقالاتش بود که در سال ۱۹۶۶ تحت عنوان Ecrits به چاپ و نشر عمومی رسید .

یکی از مهمترین نظریه های روانکاوی ژاک لاکان , نظریه ای است که درباره ضمیر ناخودآگاه ارائه کرده است و بر اساس آن , ضمیر ناخودآگاه را با زبان مقایسه کرده و نتیجه می گیرد که ضمیر ناخودآگاه در واقع همانند نوعی زبان است. این نظریه او , انگیزه ای شد که لیوتار در کتاب خود به نام گفتمان , به بحث در این باره بپردازد و به مخالفت با نظریه های روانکاوی ژاک لاکان و به خصوص نظریه ضمیر ناخودآگاه , استدلال نماید که ناخودآگاه چیزی نیست که ژاک لاکان می گوید، بلکه جریانی است دیداری و تصویری و مجازی , درست مانند مجازهایی که افراد برای خود ترسیم می کنند . در صورتی که زبان , پدیده ای ساده و یکنواخت و دو بعدی است و موجب سرکوب امیال می گردد. در حالی که رویاها ( شکلی از ضمیر ناخودآگاه ) جریاناتی دیداری و تصویری و مجازی و دارای رویایی سه بعدی هستند که با امیال همراهند .

آنا فروید معتقد است که : گفتار , تنها ابزار واسطه برای تحلیل و جستجو در احوال بیماران است و گفتار را باید هم در جستجوهای روانکاوی بالینی و هم در تعلیم کودکان به کار گرفت . اما از اولین نظریه های روانکاوی ژاک لاکان , باید اوج اندیشه او را در نظریه تکامل آینه ای او مشاهده کرد . ارزیابی ژاک لاکان از این مرحله حیاتی در روند تکامل , متاثر از الکساندر کوژف ( مفسر آثار هکل ) بود . این نظریه که مبنای تحلیل های لاکان درباره فرایند شکل گیری ذهنیت و مبنای مخالفت او با روانشناسی من بشمار می رفت , ابتدا در کنفرانس بین المللی روانکاوی در مارینباد در سال ۱۹۳۶ ارائه شد و بعدها پس از جنگ جهانی دوم به چاپ و نشر عمومی رسید . توصیف ژاک لاکان راجع به مرحله تکامل آیینه ای , ناظر به دو وجه اصلی است که هر دو حکایت از آن دارند که شامپانزه های جوان , برخلاف کودکان نسبت به دیدن تصویر خود در آیینه بی تفاوتند : ۱- توصیف روان شناختی از عکس العمل کودکان در برابر تصویر خود در آیینه که هنری والون در کتاب خود پیرامون خاستگاه های شخصیت از آن الهام گرفت . ۲- یافته های مغایر با آن در علم رفتار شناسی یا عادت شناسی پستانداران نخستین.

ژاک لاکان بحث هایی در خصوص رابطه زبان شناسی و روانکاوی و گفتمان نیز صورت داده است . این موضوع یکی از پدیده هایی است که در چند دهه اخیر مورد توجه قرار گرفته و مقوله گفتمان , جای خود را کم کم از نظریه های روان کاوی , در نقد ادبی و فلسفه و علوم سیاسی و جامعه شناسی نیز باز کرد . کامل ترین تعریف از گفتمان را , زبان شناس فرانسوی , امیل نیس ارائه می کند و در تعبیر آن می گوید : موضوعی که با وجوهی از زبان سروکار دارد که تنها می توان با ارجاع آن به گوینده , پاره ای از گفته ها را بیان نمود. به همین خاطر , او نیز مانند یورگن هابرماس , گفتمان را در معنایی بسیار گسترده به مثابه افق مطلق فهم پذیری , تلقی می کند . لاکان نیز با نوعی چرخش پساساختارگرایانه , به این نتیجه رسید که برای رسیدن به ناخودآگاه هیچ راهی وجود ندارد جز از طریق ایجاد و برقرار ساختن بستر گفتمان بین روانکاو و بیمار.

و ...