سفر یکم (جلد اول): از راه ایران ارمنستان و آسیای کوچک به قسطنطنیه
سفر دوم (جلد دوم): ایران ارمنستان آسیای کوچک
برترین ویژگی های دو سفر موریه انجام دادن کارهای زیر است؛
۱- در سفر نخست به هنگام عید میلاد مسیح برای یافتن شهر بیشاپور از کازرون راه می افتند پیش از وی هیچ جهانگرد دیگر درباره بیشاپور سخنی نگفته بود به سال ۱۶۷۲م ۱۰۸۳۱ه. ق) نخستین بار نام این شهر روی نقشه های اروپایی پدیدار گشت.
کمپفر جهانگرد دوره صفویان از شنیده های خود درباره بیشاپور می نویسد بی آنکه آن را دیده باشد. به ظاهر نخستین اروپایی که این شهر را از نو پیدا میکند سرهارد فورد جونز است. اما اروپا وامدار باریک بینی های موریه درباره بیشاپور و نقش برجسته تنگ چوگان است.
۲- موریه نخستین کسی است که در تخت جمشید به کاوش پرداخته پیکره هایی از زیر خاک بیرون آورد. !
۳- موریه نزدیک روستای حاجی آباد (در شهرستان مرودشت و در دوردست ترین جا در خاورکوه) نقش رستم غاری یافت که بر دیواره هایش نوشته ای به زبان پهلوی است..
۴- موریه پس از دیدن شهر پاسارگاد و بررسی آرامگاه مادر سلیمان (ع) و سنجیدن و برابر کردن گزارش های تاریخ نویسان رومی و یونانی باستان با این آرامگاه نخستین بار آگهی داد که آرامگاه مادر سلیمان همان آرامگاه کوروش است.
از دوره صفویان تا زمان موریه شهر فسا را پاسارگاد می پنداشتند و پس از آگهی دادن موریه نود سال گذشت تا همگان پذیرفتند که آن آرامگاه از آن کوروش است.
۵- نقش رجب در همسایگی تخت جمشید را نخستین بار سوریه شناساند و همزمان با او اوزلی چنین کرد
۶- موریه در سال های ۱۸۰۹، ۱۸۱۲ و ۱۸۱۳ چندین بار به دیدن ویرانه های ری رفته بازمانده های برج و بارویی را با یک ستون به خط کوفی پیدا کرد.
۷- موریه در شهر همدان به پژوهش در ویرانه های هگمتانه پرداخته نخستین بار اکانی بزرگ و ساختمانی ستونی دار که مانند تخت جمشید است یافته نظر دائوپل و رنل (در جهانگرد) را که گفته بودند همدان همان هگمتانه کهن است درست شمرد.
دیدگاه خود را ثبت کنید