فهرست مطالب
مقدمه
تاریخچه معماری مساجد قبل اسلام
دو آتشکده مهم که تبدیل به مسجد شدند؟
نقش مسجد در دوره بعد اسلام چیست؟
معماری مساجد در سراسر جهان
ساخت اولین مسجد شبستان دار
ویژگی‌های اولین مسجد شبستان دار ایرانی
دومین مسجد شبستان دار در سمنان
سومین مسجد شبستانی در کهن‌ترین شهر ایران
تاریخچه مسجد جامع اصفهان چهارمین مسجد شبستان دار چهار ایوان
مهم‌ترین و زیباترین تزئینات مسجد جامع اصفهان
آشنایی با معماری مساجد چهارطاقی
انواع مساجد ایوان دار در ایران
عناصر اساسی معماری مساجد
مصالح به کار رفته در گنبد سازی
اولین گنبد برجای‌مانده پس از اسلام
بخشی از متن
مقدمه
در ایران مساجد زیادی از دیرباز تا الان ساخته شده و در ساخت بعضی از این مساجد معماری بی‌نظیری به کار رفته است که تحسین همگان را به دنبال دارد. مسجد شیخ لطف الله اصفهان، مسجد گوهرشاد، مسجد نصیرالملک شیراز و ... از نمونه های بارز این معماری بی نظیر هستند.
مسجد یکی از زیباترین و مهم‌ترین بناهای مذهبی در معماری اسلامی است. هر بنای تاریخی دارای یک سری ویژگی‌های خاص است، که آن را از دیگر بناها متمایز می‌کند. در مسجدهای اسلامی این خصوصیات شامل صحن، مناره، گنبد و وضوخانه است. ویژگی ظاهری مسجد می‌تواند معرف آن بنا باشد. پس برای آشنایی با این ویژگی‌ها با ما همراه باشید.
تاریخچه معماری مساجد قبل اسلام
مکان‌های مذهبی قبل از اسلام معابد، کلیساها و آتشکده‌ها بودند که بعد اسلام به مسجد تبدیل شدند. قبل از اسلام هر دینی که می‌آمد مکان و کتاب خاص خود را داشت که بعد اسلام این مکان‌ها را تغییر داده، طراحی آن را عوض کرده و آثار دین قبلی را از بین بردند و به مسجد تبدیل کردند. می‌توان گفت طرح اولیه معماری مساجد الهام گرفته از مکان‌های قبل از اسلام است.
به‌طور مثال؛ معبد زیگورات چغازنبیل روی تپه‌ای توی خوزستان به‌صورت پلکانی ساخته‌شده که بزرگ‌ترین معبد در جهان است. یکی دیگر از معابد معروف در ایران معبد آناهیتا بوده که در کنگاور کرمانشاه است. در استان فارس نقش رستم به نام کعبه زرتشت داشتند که خدای زرتشت اهورامزدا بوده و به معنای آفتاب دانا است.
دو آتشکده مهم که تبدیل به مسجد شدند؟
ازآنجایی‌که در ایران پیش از اسلام آیین مهرپرستی دین زرتشت رواج داشته بنابراین؛ بناهای باقی‌مانده از این آیین تبدیل به مسجد شدند نظیر؛ مسجد یزد خواست که قبلاً برای پرستش خدای زرتشت بوده و امروزه تبدیل به مسجد شده است. همچنین مسجد جامع بروجرد هم قبل از اسلام آتشکده بوده که امروزه تبدیل به مسجد شده است.
نقش مسجد در دوره بعد اسلام چیست؟
اولین بناهایی که به حضور اسلام پذیرفته شدند مساجد بودند. مساجد را می‌توان نمادی از وحدت مسلمانان و یکی از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین عناصر در معماری ایرانی اسلامی دانست که از زمان شکل‌گیری تاکنون نقشی اساسی در زندگی بشر داشته است. معماری مساجد می‌تواند در ارتباط روح انسان با بالاترین مراتب وجودی دخیل باشد و هم ادراک معنوی و هم عرفانی را تسهیل کند. معماری هر ساختمان حول یک سیستم سلسله مراتبی کاربردی، مکانی، بصری و رسمی شکل‌گرفته است.
ازنظر تاریخی مساجد در مرکز آموزش‌وپرورش وزندگی فکری بودند. کتیبه‌های قرآن فضای داخلی و خارجی مساجد را زینت می‌دهند و پیوند محکمی بین کتاب مقدس و مکان نماز برقرار می‌کنند. تزئین مسجد تقریباً هرگز شامل؛ اشکال انسانی یا حیوانی نیست که به‌طور بالقوه بت‌پرستان دیده می‌شود. در عوض، طرح‌های هندسی، گل، گیاهان و خوشنویسی مساجد را زینت داده که به‌طور نمادین وعده بهشت را یادآوری می‌کنند.
و ...
دیدگاه خود را ثبت کنید