نمایش فهرست مطالب
ایرج میرزا شاعری با سبک ادبی متفاوت که در دوره قاجار و پهلوی، می زیسته است. اشعار ایرج میرزا با معانی و مضامین جدید و فلسفی واقع گرایانه ، توانسته پای خود را در عصر جدید نیز باز کند. اشعار ایرج میرزا گاهی با زبانی طنز و گاهی با واقعیت های اجتماعی فرهنگی ، ارتباط معناداری با خواننده برقرار می سازد. شعر های مثبت ۱۸ ایرج میرزا که آنرا با عنوان هزلیات ایرج میرزا نیز می شناسند تابوشکنی در فرهنگ ادب فارسی به شمار می رود. دانلود کتاب دیوان اشعار ایرج میرزا بدون سانسور را می توانید در کتابها به رایگان دانلود کنید.
ما ایرانیان در اغلب موارد برای انتقال بهتر مفاهیم از شعر استفاده میکنیم و این موضوع نشان دهندهی جایگاه ویژه شعر میان مردم ایران است. در کشور ما شاعران بزرگی زیستنده و به ادبیات فارسی معنای دیگری بخشیدهاند، یکی از این شعرا، ایرج میرزا بود؛ اما ایرج میرزا که بود و اشعار او چه مضامینی داشتند؟ ایرج میرزا شاعر بزرگ ایرانی در سال ۱۲۵۱ در تبریز متولد شد. او در اسفند سال ۱۳۰۴ دیده از جهان فرو بست. ایرج میرزا از دودمان قاجار بود. او فرزند صدالشعرا غلامحسین میرزا و نتیجهی فتحعلی شاه قاجار بود. او در مدرسهی مظفریهی تبریز دوران ابتدایی را به اتمام رساند. ایرج میرزا علاوه بر فارسی و ترکی به زبانهای عربی و فرانسه مسلط بود و با زبان روسی نیز آشنایی داشت.
ایرج میرزا ملقب به «جلالالممالک» و «فخرالشعرا»، از جمله شاعران برجسته ایرانی در عصر مشروطیت (اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی) و از پیشگامان تجدد در ادبیات فارسی بود. ایرج میرزا در قالبهای گوناگون شعر سروده و ارزشمندترین اشعارش مضامین انتقادی، اجتماعی، احساسی و تربیتی دارند. شعر ایرج ساده و روان و گاهی دربرگیرنده واژگان و گفتارهای عامیانه است و اشعار او تأثیر عمیقی بر شعر دوره مشروطیت گذاشت.
کتاب شعرهای ایرج میرزا در دوره پیش از مشروطه که در جوانی وی سروده شد، بیشتر قصایدی در ستایش رجال دوران قاجار را دارد. بخش بزرگی از این دسته اشعار در دسترس نیست. اشعار پس از مشروطه ایرج، اکثرا انتقادهای اجتماعی در قالب مضامین خاص و دارای اعتبار ادبی بیشتری هستند. بخشی از آثار منظوم ایرج میرزا در پاسخ به مسابقات ادبی (مطروحه) در انجمن شعر یا نشریات معتبر ادبی بوده اند. قطعه “دل مادر” و “هدیه عشق” در پاسخ به مطروحه های مجله ایرانشهر و اقدام سروده شده اند.
ایرج میرزا از شعرای بزرگ ایران است که اشعار بسیار زیبا و با مفهمومی سروده، شعر مادر ایرج میرزا یکی از اشعار فوقالعاده زیبا و بسیار تاثیرگذار او است. ایرج میرزا در این شعر با لحنی شیوا رابطهی مادر و فرزند را در قالب کلمات به تصویر میکشد. او در بیت «شبها بر گهواره من/ بیدار نشست و خفتن آموخت» به خوبی نشان میدهد که مادر با از خودگذشتگی شبها کنار گهوارهی کودکش مینشیند و از او مراقبت میکندو به فرزند خود عشق میوزرد.
ایرج میرزا در این شعر نشان داده که مادر چگونه در تمام مراحل در کنار فرزند خود است. او با بیان اینکه مادر راه رفتن و حرف زدن را به کودکش میآموزد، نشان میدهد که وجود کودک و رشد او وابسته به حضور مادر است. در پایان او با بیان این بیت «پس هستی من ز هستی اوست/ تا هستم و هست، دارمش دوست» با کلماتی دلنشین وابستگی خود و مادر به یکدیگر را نشان میدهد. قطعا زندگی بدون حضور مادران سخت خواهد بود و وجود ما به حضور این فرشتههای زمینی وابسته است و شاید کسی بهتر از ایرج میرزا نمیتوانست این حس را در قالب شعر بیان کند.
در سرودۀ دیگری در توصیف مادر، ایرج میرزا زحمات بی شائبۀ مادران عاشق فرزند را اینچنین به نظم درآورده است :
اغلب اشعار ایرج میرزا اشعار اجتماعی و انتقادی هستند. شعر ایرج میرزا درباره آخوند نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این شعر او به صراحت روحانیت را مورد نقد قرار میدهد و در قالب گفتگویی با خداوند، این انتقادها را مطرح میکند، این انتقادها متوجه خداوند و روحانیت است. ما به عنوان یک خواننده معمولی میتوانیم از دید خودمان به این شعر نگاه کنیم و با نظرات ایرج میرزا موافق یا مخالف باشیم.
شاید عدهی زیادی به سبب صراحت کلام ایرج میرزا با او موافق نباشند و آنگونه مورد خطاب قرار گرفتن خداوند، در شعر ایرج میرزا برای آخوند، برای عدهای قابل قبول نباشد؛ اما ذکر این نکته در قضاوت کردن مهم است که همانطور که گفته شده «هیچ آداب و ترتیبی مجو/ هر چه میخواهد دل تنگت بگو»؛ به نظر میرسد که ایرج میرزا بدون هیچگونه ترسی و با صراحت همیشه آنچه را در ذهن داشته را بیان نموده. از ویژگیهای شعر این شاعر هم میتواند به همین صراحت در قصاید و هجویات او اشاره کرد.
ایرج میرزا در جایی در این شعر میگوید «میان مسیو و آقا چه فرق است/ که او در ساحل، این در دجله غرق است؟» این بیت به نوعی اعتراض به خداوند برای تفاوت زیاد میان وضعیت زندگی ایرانیان و غربیها اشاره دارد. با توجه به کلیت شعر، ایرج میرزا مقصر این تفاوت را در ارادهی خداوند و روحانیت میبیند.
ایرج میرزا و ملکالشعرای بهار صدای شعر دورهی مشروطه بودند. ایرج میرزا منتقد زمانهی خود بود؛ منتقدی بیپروا که گاهی این بیپروایی به مذاق بسیاری خوش نمیآمد. وی در ۲۲ اسفندماه ۱۳۰۴ در تهران به دلیل سکته قلبی درگذشت و او را در گورستان ظهیرالدوله به خاک سپردند.در ویکی پدیا درباره آثار و دیوان اشعار ایرج میرزا که مشتمل بر غزلیات، قصاید، قطعات و چندین مثنوی از جمله مثنوی “زهره و منوجهر” و “عارف نامه” است به تشریح سخن گفته شده است.
مثنوی زهره و منوچهر یک داستان یونانی ست و شکسپیر نیز آنرا به شعر درآورده است. که از یک داستان یونانی است و شکسپیر آن را به شعر درآورده است. این مثنوی در دیوان ایرج میرزا نقطه عطفی به شمار می رود. خلاف آنچه به دلیل استفاده از الفاظ رکیک از منش و شخصیت ایرج میرزا استنباط میشود باید گفت که ایرج میرزا فردی متین و موقر و مبادی آداب بوده و در جمع بسیار لفط قلم سخن میگفته اما در جمع خصوصی و دوستانه گاهی بذلهگو بوده است.
ایرج موضع سختی در برابر حجاب داشته است. این موضع را میتوان به راحتی در قطعه «کاروانسرا» مشاهده کرد. در جایجای دیوان ایرج از این مقوله سخن رفته و همین موضع باعث مخالفت دو گروه متفاوت، با ایرج و افکار او شدهاست:
به هرحال با روی کار آمدن حکومت غیر مذهبی رضا شاه ، گروه دوم از جمع مخالفان جدا شده و طرفدار او شدند.
دانلود کتاب اشعار ایرج میرزا از سری کتابهای ممنوعه است که می توانید آنرا به آسانی دریافت کنید. این کتاب منتقدان زیادی دارد و برای برخی نیز بسیار جذاب می باشد. شما از این کتاب چه برداشتی دارید؟ نظر خود را در انتهای این صفحه بنویسید.
ایرج میرزا ملقب به جلال الممالک معروفترین شاعر دوره قاجار و قرن اخیر است و به گروهی از شاهزادگان قاجار تعلق داشت. اشعار مثبت ۱۸ ایرج میرزا به عنوان اشعار رکیک در میان ایرانیان شناخته می شود.
سبک شعر های ایرج میرزا و قالب های ادبی این شاعر متفاوت بوده و بیشتر در زمینه اشعار انتقادی ، اجتماعی، احساسی و تربیتی بوده است.
ایرج میرزا اشعار ممنوعه خود را بصورت طنز و ساده سروده و در اشعار ایرج میرزا می توان فحش های رکیک را نیز به سادگی دید! اما خلاف آنچه به دلیل استفاده از الفاظ رکیک از منش و شخصیت ایرج میرزا استنباط میشود باید گفت که ایرج میرزا فردی متین و موقر و مبادی آداب بوده و در جمع بسیار لفط قلم سخن میگفته اما در جمع خصوصی و دوستانه گاهی بذلهگو بوده است.
دیدگاه خود را ثبت کنید