مقاله نگهداشت تجهیزات آزمایشگاهی

توضیحات محصول

دانلود مقاله نگهداشت تجهیزات آزمایشگاهی  با فرمت ورد ودر 50 صفحه قابل ویرایش

قسمتی از متن مقاله

فصل 1

دستگاه خوانشگر ميکروپليت

دستگاه خوانشگر ميـكروپليت كه «فتومتر خـوانشگر ميكروپليت يا خوانشگر الايزا)^ELISA(¹نيـز ناميـده ميشود ،يک اسپكتروفتومتر اختصاصي است و براي خواندن نتايج آزمايش الايزا طراحي شده است .اين روش حضور آنتيبادي يا آنتي ژن را در نمونه به طور مستقيم و يا به وسيلة آنتی بادی نشاندار ثانويه در روي سطح جامد تعيين ميكند و درنهايت، جذب محصول واكنش ايجادشـده بـا اسپكتروفتومتر خوانده ميشود. اين فصل استفاده از دستگاه خوانشگر ميكروپليت را براي آزمايشهاي الايزا توضيح ميدهد.

تصوير سيستم خوانشگر ميكروپليت

موارد استفاده از خوانشگر ميكروپليت

خوانشگر ميكروپليت بـراي خـواندن نتيجه آزمـايش هاي الايزا استفاده مي شود. اين روش در ايمونولـوژي و سرولـوژي كاربرد مستقيم دارد. از كاربردهاي ديگر، تأييد حضور آنتی بادی يا آنتی ژن يک عامل عفوني در يک موجود زنده و همچنين آنتی بادیهاي حاصل از واكسيناسيون و يا اتوآنتي باديها² در بيماريهايي مثل رماتيسم ميباشد.

اصول عملكرد

خوانشگر ميكروپليت يک اسپكتروفتومتر اختصاصي است. برخلاف اسپكترو فتومترهاي معمولي كه قرائت در محدوده وسيعي از طول موجها را آسانتر ميكند، خوانشگرهاي ميكروپليت فيلترها يا شبکه های انكسار دارند كه طول موج استفاده شده در الايزا را بين 400 تا 570 نانومتر محدود ميسازد . بعضي از ميكروپليتها آزمايش را در محدودة ماوراء بنفش و بين طول موج 430 تا 700 نانومتر انجام ميدهند. در سيستم اپتيكی، از فيبرهای نوری³ كه نور را به چاهکهای حاوی نمونه در ميكروپليت هدايت میكند، استفاده میشود. شعاع نور كه از نمونه ميگذرد، داراي پهناي 1 تا 3 ميليمتر است. يک سيستم آشكارساز ،نوری را كه از نمونه ساطع میشود نمايان ساخته و با تقويت سيگنال ميزان جذب در نمونه را تعيين میكند. سپس يک سيستم خوانشگر آن را به اطلاعاتی تبديل میكند كه تفسير نتايج آزمايش را ممكن ميسازد .

بعضی از خوانشگر ها سيستم نوری دوشعاعي(Double Beam) دارند.

نمونه ها در درون پليت های خاص با تعداد مشخص چاهک قرار داده می شوند كه آزمايش در آنها انجام میگيرد. پليت هاي معمولی دارای 8 ستون ،12 رديف و در مـجموع 96 چـاهک هستند، ولی پليت هايي با تعداد چاهک های بيشتر نيز وجوددارد .براي كاربردهای اختصاصی، روش معمول افزايش تعداد چاهکها به 384 است كه مقدار مصرف نمونه و محلول هاي مورد استفاده را كمتر و كارايي را بيشتر مي كند. محل قرارگرفتن حسگر های نوری روي خوانشگر ها متفاوت است و ممكن است در بالای پليت يا زيرچاهک ها در پليت نصب شوند .

امروزه خوانشگر هاي ميكروپليت بـه وسيلة ميكروپروسسور كنترل میشوند. ارتباط كامپيوتر با سيستمهاي اطلاعاتي، برنامه های كنترل كيفيت و مراحل فرآيند كار سبب مي شود آزمايشها كاملاً خودكار انجام شوند.

تجهيزات مورد نياز برای آزمايشهاي الايزا

براي انجام آزمايش هاي الايزا تجهيزات زير مورد نياز هستند:

1. خوانشگر ميكروپليت.
2. شستشودهندة ميكروپليت
3. سيستم تـوزيع كنندة محلول¹)از پیپت هـای چنـدكـاناله نيز مي توان استفاده نمود.
4. انكوباتور برای انكوبه كردن پليت ها.

مرحلة مكانيكی روش الايزا

استفاده از دستگاه

مراحل يک آزمايش كامل الايزا معمولا به شرح زير است:

1. شستشوي اولية پليت با استفاده از شسًتشودهنده ميكروپليت.
2. پركردن چاهکها از نمونه و محلول با استفاده از سيستم توزيع كننده يا پيپتهاي چندكاناله.
3. قراردادن پليت در دماي كنترل شدة انكوباتور براي شروع واكنش ها.

مراحل 1، 2 و 3 را می توان بسته به نوع آزمايش چند بار تكرارنمود تا واكنش معرف هاي اضافه شده تكميل شود .

درنهايت، زمانی كه تمام مراحل انكوباسيون تكميل شد، پليت به خوانشگر منتقل و نتايج خوانده شده و تشخيص قابل استنتاج است.

مراحل بيوشيميايی روش الايزا

انجام روش الايزا از نقطه نظر بيوشيميايی:

1. چاهک های پليت با آنتی بادی و يا آنتی ژن پوشيده شده اند.
2. نمونه هـا ،كنترلهـا و استانداردهـا به چاهکها افزوده شـده و متناسب با ويژگیهای آزمايش در درجه حرارت بين دمای اتاق و^C°37 برای مدت زمان مشخص انكوبه می شوند. در طول مرحله انكوباسيون، آنتی ژن موجود در نمونه به آنتی بادی روي پليتها يا بالعكس متصل ميشود. اتصال، به مقدار آنتی ژن يا آنتی بادی در نمونه بستگي دارد.
3. بعد از انكوباسيون، آنتی ژن يا آنتی بادی آزاد به وسيلة دستگاه شستشودهنده با بافر مناسب شسته می شوند.
4. سپس آنتي بادي دوم كه كونژوگه نام دارد اضافه ميشود. اين آنتي بادي آنزيمي توليدمي كند كه با واكنش با يک سوبسترا در مراحل بعد سبب تغيير رنگ مي شود.
5. در ادامة، مرحلة دوم انكوباسيون آغاز میشود كه در آن كونژوگه به كمپلكس آنتی ژن ـ آنتی بادی در چاهکها متصل میشود.
6. بعد از انكوباسيون، چرخة جديد شستشو آغازميشود تا كونژوگه آزاد از چاهک خارج شود.
7. سوبسترا اضافه میشود. آنزيم با سوبسترا تركيب و سبب تغيير رنگ محلول می شود. اين تغيير رنگ نمايانگر ميزان كمپلكس آنتی ژن ـ آنتی بادی در مرحلة آخر آزمايش است.
8. زمانی كه انكوباسيون كامل شد ،يک معرف افزوده میشود تا واكنش بين آنزيم و سوبسترا متوقف شده و تغيير بيشتري در رنگ به وجود نيايد. اين معرف معمولا يک اسيد رقيق است.
9. درنهايت پليت با خوانشگر خوانده میشًود و نتايج به دست آمده نمايانگر حضور آنتی ژن يا آنتی بادی و مقدار آن در نمونه است.

الزامات نصب و راه اندازي

برای اينكه دستگاه خوانشگر ميكروپليت عملكرد صحيح داشته باشد ،رعايت نكات زير الزامي است:

1. وجود يک محيط تميز و عاری از گرد و خاك.
2. وجود يک ميز كار ثابت دور از تجهيزاتي كه ايجاد ارتعاش میكنند، مانند سانتريفیوژ و دستگاه همزن. اين ميز بايد اندازة مناسب داشته باشد تا فضای كار كافي در كنار دستگاه خوانشگر باقی بماند. وسايل جانبی لازم عبارت است از: شستشودهنده انكوباتور، توزيع گر و كامپيوتر با ضمائم جانبی.
3. وجود يک منبع تغذية الكتريكي كه با استانداردهای كشور هماهنگ باشد)برای امريكا ^V110 با فركانس ^Hz60 و برای كشورهای ديگر ^V220-240 تا با فركانس 60-50 HZ

کاليبراسيون دستگاه خوانشگر ميكروپليت

كاليبراسيون دستگاه خوانشگر ميكروپليت يک فرآيند تخصصی است و بايد توسط يک تكنيسين و يا مهندس آموزش ديده و با رعايت دستورالعملهای سازنده انجام شود. براي كاليبراسيون يک سري فيلترهای خاكستری روي يک پليت نصب شده اند. اين پليت با پليتهاي مورد استفاده در آزمايش ابعاد هندسي يكسان دارد .

برای انجام كاليبراسيون مراحل زير را انجام دهيد:

1. پليت كاليبراسيون را روی دستگاه قرار دهيد.
2. با استفاده از پليت كاليبراسيون، مرحله قرائت را كامل كنيد. اگر خوانده ها از يک چاهک به چاهک بعدی تفاوت دارد ،آنـها را مشخص نماييـد. در ايـن صـورت، پليت را ^°180 بچرخانيد و قرائت را تكراركنيد تا اگر تفاوت مربوط به پليت است، حذف شود. بـه طور كلی، اگـر نتايج پليت در دو طول موج، معادل مقاديـر مـورد انتظار است، دستگاه احتياجی به كاليبراسيون بيشتر ندارد.
3. چنانچه دستگاه به كاليبراسيون احتياج داشته باشد آن را با روش پيشنهادي سازنده كاليبركنيد و مطمئن شويد توانايي خطی بودن دستگاه تا حد ممكن حفظ شده است.
4. اگر دستگاه پليت كـاليبراسيون نـدارد، يک محلول رنگي در چاهکهاي پليت بريزيد و بلافاصله به طور كامل قرائت كنيد.

سپس پليت را ^°180 بچرخانيد و دوباره خوانده ها را قرائت كنيد .

اگر هر دو سری خوانده مشابه باشند، دستگاه كاليبر است.

1. اطمينان حاصل كنيد دستگاه ستون به ستون كاليبر است براي اين كار با استفاده از يک پليت خالي و تميز يک سري خوانده به دست آوريد. اگر تفاوتي بين ميانگين خوانده هاي ستون اول تا آخر وجودندارد، ميتوان فرض كرد كه دستگاه خوانشگر كاليبر است .

نگهداري معمول

نگهداری زير منحصرا برای دستگاه خوانشگر ميكروپليت است .نگهداري دستگاه شستشًودهندة ميكروپليت در فصل 2 توضيح داده شده است.

نگهداري پايه

تواتر: روزانه

1. از تميزبودن حسگرهای چشمی هر كانال مطمئن شويد. اگر كثيف بودند، آنها را با يک برس كوچک تميز كنيد.
2. از تميزبودن سيستم نوری مطمئن شويد.
3. از كالي بربودن دستگاه مطمئنشويد. در آغاز كار روزانه، دستگاه را روشن كنيد و بگذاريد بهمدت 30 دقيقه گرمشود سپس نمونة بلانک را بخوانيد و بعد قرائت پليت سوبسترا را شروعكنيد .خوانده ها بايد مشابه هم باشند. در غيـر اين صورت، پليت را بچرخانيد و قرائت را تكراركنيد تا مشخصشود كه علت اختلاف مربوط به پليت يا خوانشگر است.
4. سيستم لـغزشی كشوی خودكار را بازرسي كنيد كه بايد ثابت ،هموار و يكنواخت باشد.

نگهداری پيشگيرانه ، تواتر: هر 4 ماه

1. از محكم بودن لامپ اطمينان حاصل كنيد. با پليت كاليبراسيون يكسان، هر 30 دقيقه يک سری خوانـده از دستگاه بـه دست آوريد. سري خوانده ها بايد با هم مطابقت داشته باشند.
2. سيستم نوری آشكار ساز و منبع نور را تميزكنيد.
3. كشوی پليت را تميزكنيد.
4. از تراز بودن هر چاهک با نور ساطع شده و سيستم آشكاركننده اطمينان حاصل نماييد.