فهرست مطالب
مقدمه
آسيب اجتماعي چگونه ايجاد مي‌شود
موادمخدر نوپديد
قتل‌هاي نوپديد
ماهواره و تلفن همراه، سردسته نوپديدها
برای پیشگیری ، کنترل و مقابله با آسیب های اجتماعی نوپدید چه باید کرد ؟
بخشی از متن
مقدمه
با پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی ، جوامع مختلف در گذر از جامعه سنتی به یک جامعه پیشرفته علاوه بر حفظ بسیاری ازآسیب های اجتماعی که از قبل موجود بوده است. با آسیبهای اجتماعی جدیدی روبرو می شوند که بخاطر نداشتن سبقه و پیشینه در جوامع انسانی به آنها آسیب های اجتماعی نوپدید می گویند.
همچنین می توان آسیب های اجتماعی نوپدید را این چنین نیز تعریف کرد: اصطلاح آسیب های اجتماعی نوپدید ناظر به برخی از آسیب های اجتماعی است که بروز و شیوع آنها اخیراً در جامعه مدرن افزابش یافته است. از جمله این آسیب ها می توان به : آسیب های ناشی از فضای مجازی، اینترنت ،ماهواره و آسیب های مرتبط با تکنولوژی های جدید ارتباطی نام برد. ولی این اصطلاح فاقد حدود می باشد چرا که پیشرفت بشر در علم و تکنولوژی حدی ندارد . پس می توان متصور شد که باید منتظر آسیب های اجتماعی نوپدید بیشتر از آنچه که تا کنون از این نوع آسیبهای اجتماعی نوپدید شناخته ایم باشیم.
جامعه شناسان معتقدند كه جامعه بدون آسيب وجود ندارد كه اگر چنين شود، بدون شك مدينه فاضله شكل گرفته است بنابراين در همه جوامع، حدي از آسيب‌هاي اجتماعي ديده مي‌شود اما وجود اين آسيب‌ها زماني نگران كننده مي‌شود كه محدوده آن به حدي گسترش يابد كه زمينه بر هم خوردن نظم اجتماعي را فراهم كند.
انفجار جمعيت كشور در دهه 60 باعث شد تا حساب و كتاب روابط اجتماعي از حوزه اعتدال خارج شود، به عبارت ديگر، رشد جمعيت عددي است و توليد روابط اجتماعي صعودي و بسيار سريعتر از رشد جمعيت است. به همين دليل به سامان كردن جمعيت با اين حجم روابط اجتماعي و هنجارپذير كردن افراد، كار دشواري به نظر مي‌رسد.
رشد بي‌رويه جمعيت، همان گونه كه اقتصاد را از ريل اعتدال خارج كرده، در افزايش و توليد آسيب‌هاي اجتماعي نقش نگران كننده‌تري داشته است. اين رشد، مهاجرات را به همراه داشته كه به تبع آن به تنوع قومي، فرهنگي و خرده فرهنگي در مناطق مختلف كشور من جمله كلانشهري همانند اصفهان دامن زده است.
از ديگر سو، پرش ناگهاني از سنت به فرامدرنيته تغييرات شديد فرهنگي و آسيب‌هاي دامنه‌داري را در جامعه سنتي ايران و اصفهان سبب شده است. اين امر آسيب‌هاي اجتماعي جديدي را پديد آورده كه در ميان جامعه‌شناسان به «آسيب‌هاي اجتماعي نوپديد» شهره است.
آسيب اجتماعي چگونه ايجاد مي‌شود؟
سلامت اجتماعي در صورتي حفظ مي‌شود كه عملكرد سه حلقه زنجير به خوبي انجام گيرد. نخستين حلقه زنجير سلامت اجتماعي نهادهاي فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي هستند. نهادهايي كه نيازهاي مادي و معنوي فرد را تامين مي‌كنند و در صورتي كه عملكرد مناسبي داشته باشند، آسيبي ايجاد نخواهد شد مگر در ميان 2 تا 3 درصد از افراد جامعه كه به دلايل مختلف اقدام به انجام جرم مي‌كنند. اين چند درصد به دست دومين حلقه زنجير سلامت اجتماعي كه نيروهاي انتظامي، امنيتي، حمايتي و مددكاري (اورژانس اجتماعي) هستند، سپرده مي‌شوند. اين نهادها با بررسي وضعيت فرد، براي بهبود شرايط وي را به سوي سومين حلقه زنجير مي‌فرستند. در اين حلقه، مجرمان به زندان مي‌روند و وضعيت سايرين نيز به طرق اجتماعي و مددكاري (تعيين بيمه بيكاري، انجام كارهاي روان شناسي و...) تعيين تكليف خواهد شد. بدين ترتيب زماني كه اتصال اين حلقه‌ها به درستي برقرار شده و وظايف هر يك از نهادها به صورت كامل انجام گيرد، آسيب اجتماعي در معناي عام كلمه ايجاد نشده و تنها خرده آسيب به وجود مي‌آيد كه به راحتي قابل كنترل است. دكتر بيات، جامعه شناس، پژوهشگر در حالي روند ايجاد يك جامعه سلامت را وسواس گونه توضيح مي‌دهد كه در لابلاي سخنانش به تكرار، نهادهاي چندگانه جامعه را به علت عدم كاركرد صحيح و انجام ندادن وظايف، در رشد و شكل‌گيري آسيب‌هاي اجتماعي به ويژه نوپديد آن، مورد انتقاد قرار مي‌دهد. وي با مثال‌هاي مختلف از كم كاري زيرمجموعه‌هاي هر نهاد، به صورت مصداقي قصور آنها را توضيح مي‌دهد. به گفته بيات، طلاق به علت كوتاهي در وظايف نهاد خانواده ايجاد مي‌شود و بحران هويت ناشي از كم كاري حوزه‌هاي حقوقي و فرهنگي است و بيكاري (مادر آسيب‌هاي اجتماعي) آسيبي است كه از عدم عملكرد صحيح حوزه اقتصاد ناشي مي‌شود.
بيات توضيح مي‌دهد كه همه افراد جامعه توقع دارند كه كليه نهادها و سازمان‌هاي موجود در يك اجتماع، جايگاهي ويژه را براي اعضاي آن جامعه در نظر بگيرند و در صورتي كه اين اتفاق بيفتد، نهادهايي كه ناهنجاري را ترويج مي‌كنند فرد بدون جايگاه اجتماعي را به جمع خود مي‌پذيرند و اين گونه است كه آسيب اجتماعي وارد مرحله جديدي مي‌شود.
و ...
دیدگاه خود را ثبت کنید