فهرست مطالب
مقدمه
فلسفه
تعلیم
تربیت
اسلام
تعلیم و تربیت
تعلیم و تربیت اسلامی
فلسفه ی تعلیم و تربیت
فلسفه ی تعلیم و تربیت اسلامی
بخشی از متن
مقدمه
برای روشن شدن مقصود از « فلسفه ی تعلیم و تربیت اسلامی»، نخست باید معانی واژه های به کار رفته در این ترکیب را بررسی کنیم، و آن گاه با اشاره به تعریف های گوناگونی که برای اصطلاح « فلسفه ی تعلیم و تربیت» بیان شده است، منظور از آن را در این نوشتار مشخص سازیم.
۱- فلسفه
« فلسفه» در اصل واژه ای یونانی و به معنای « دوست داشتن دانش» است. فیثاغورس ( حدود ۵۸۰-۴۹۷ ق.م) ظاهراً نخستین متفکری بود که در برابر کسانی که به گزاف خود را دانشمند ( سوفیست) می نامیدند، متواضعانه عنوان فیلسوف ( دوستدار دانش) را برای خود برگزید. این واژه به تدریج به مجموعه ای از دانش ها، که گروهی از اندیشمندان یونانی مانند سقراط، افلاطون (۴۲۸-۳۴۷ ق.م) و ارسطو (۳۸۵-۳۲۲ ق.م) به ترویج آنها می پرداختند، اطلاق شد. در تقسیمی معروف که به ارسطو منسوب است و فیلسوفان مسلمان نیز از آن بهره برده اند ، مسائل فلسفی در دو قسم « نظری» و « عملی» دسته بندی شده اند. فلسفه ی نظری خود مشتمل بر سه بخش الهیات، ریاضیات و طبیعیات بوده و فلسفه ی عملی نیز به سه بخش اخلاق، تدبیر منزل و سیاست مدن تقسیم شده است. با در نظر گرفتن دانش های مختلفی که ذیل هر یک از این اقسام شش گانه جای داشتند، روشن می شود که فلسفه در کاربرد نخستین خود، بیشتر علوم رایج در آن زمان را در بر می گرفته است. امروزه همه ی این علوم استقلال یافته و تنها الهیات را برای فلسفه واگذاشته اند؛ هرچند برخی از اندیشمندان غربی سه علم منطق، معرفت شناسی و اخلاق را همچنان از بخش های فلسفه می شمارند.
به هرحال، شاید به دلیل گستردگی و تنوع دانش های فلسفی بوده است که فیلسوفان برای تعریف فلسفه به تعبیراتی کلی مانند « شناخت حقیقت اشیاء» روی آورده و گاه برای بیان غایت آن، مضامینی از این دست را به کار برده اند که انسان با فراگیری فلسفه، عالمی عقلی شبیه جهان خارج از ذهن خواهد شد. امروزه هرچند از تنوع این دانش ها کاسته شده است، تفاوت های فراوان میان مکاتب مختلف فلسفی گروهی را همچنان بر آن داشته که تعریف فلسفه را دشوار یا ناممکن بشمارند.
افزون بر کاربرد یاد شده، واژه ی فلسفه گاه در ترکیب هایی اضافی ( مانند فلسفه ی دین، فلسفه ی اخلاق، فلسفه ی تاریخ، فلسفه ی حقوق و فلسفه ی تعلیم و تربیت) به کار می رود. این ترکیب ها به دانش هایی اشاره دارند که می توان عنوان کلی « فلسفه های مضاف» را برای آنها برگزید. فلسفه های مضاف- بسته به معنای مورد نظر از مضاف الیه شان- خود به دو دسته ی اصلی تقسیم پذیرند:
و ...
دیدگاه خود را ثبت کنید