فهرست مطالب
مقدمه
مفهوم شناسی اوهام و خرافات
تاریخچه ی پیدایش خرافه پرستی
علل پدید آمدن خرافات
پیامدها و کارکردهای خرافات
روانشناسی اجتماعی خرافات
خرافات از دیدگاه روانشناختی
نظریات تبیین کننده ی پدیده ی خرافات
نقد و بررسی خرافات
بخشی از متن
مقدمه
خرافه در گذشته بخشی از نظام گستردهتری از اندیشهها و باورها بوده است و در عصر حاضر عنصر مجزا و منفردی است که از راه سنت و فرهنگ به ما رسیده است و چنان با سنن ملی و فرهنگی ما عجین گشته که ماهیت خرافی آنها پنهان مانده است و البته این انتقال همچنان ادامه دارد.
خرافه، نوعی از باور و اعتقاد است که پایه علمی و منطقی ندارد و بر اساس دانستههای قبلی و اطلاعات ثابتشده مطرح نمیگردد. امروزه در گوشه و کنار مناطق کشور شاهدیم که عدهای از افراد به جای آنکه به دنبال راه حل پذیرفته شده و کارساز باشند، به درختانی متوسل میشوند و پس از انجام آدابی خاص و با بستن گره و تکهای پارچه به آن درخت، خواهان حل مشکل و برآورده شدن حاجات خود هستند. وجود گروههایی خاص با عناوین رمال، طالع بین، فالگیر، کف بین و... که امروزه در جامعه ی ما اندک نیستند، دال بر رواج افکار خرافی در سطح جامعه است. وجود باورهایی مانند: فال نیک و فال شوم، تخم مرغ شکستن، قفل مراد کنار قبر باز کردن، گره زدن سبزهها جهت بخت گشایی و... همه نشان از شیوع گسترده ی خرافات دارد که زندگی اجتماعی افراد را در بر گرفته است. امروزه خرافهها فقط به حوزه ی سنتی زندگی افراد محدود نمیشود بلکه به حوزه ی نوین زندگی افراد هم رسوخ کرده است و در زیر نقاب به ظاهر خردگرایی جامعه ی نوین اشتیاق گسترده و فوق العادهای نسبت به پدیدههای اسرار آمیز غیبی موج میزند و از خاصیت داروهای گیاهی گرفته تا احضار ارواح، طرفداران زیادی را پیرامون خود گرد آورده است. خرافات در طول قرنهای متمادی چنان بر منطق ما تأثیر گذاشته و به رغم پیشرفت در علم و فن آوری، هنوز هم در زوایای خودآگاه ما کمین کرده و بر رفتار اجتماعی و طرز تلقی ما از زندگی تأثیر میگذارد.
با توجه به جنبههای منفی و کژ کارکردهایی که این پدیده به عنوان یک مسأله و آسیب اجتماعی دارد، و این گونه استقبال مردم از خرافات و عمومیت یافتن آن سبب شده تا محققان و پژوهشگران علوم اجتماعی خرافات را به عنوان یک مسأله و آسیب اجتماعی مورد توجه قرار دهند. با توجه به این امر در مبحث حاضر سعی بر آن است تا خرافات را از بعد روانشناسی اجتماعی بررسی کرده که بدین منظور محورهای ذیل مورد توجه قرار میدهد:
مفهوم شناسی اوهام و خرافات، تاریخچه ی پیدایش خرافه پرستی، پیامدها و کارکردهای خرافات، علل پدید آمدن خرافات، نظریات تبیین کننده ی خرافات و در پایان نقد و بررسی خرافات.
و ...
دیدگاه خود را ثبت کنید