پاورپوينت بررسی معماري اقليم گرم و مرطوب

توضیحات محصول

دانلود پاورپوینت بررسی بافت شهري در اقليم گرم و مرطوب و اقليم ايران
این پاورپوینت در 57 اسلايد با قالب فرمت PPT قابل ویرایش


توضیحات:

فهرست

اقلیم ایران:

عوامل محلي :

1. مقدار تابش :

2. جو زمين :

3. ناهمواري ها :

4. پوشش گياهي :

عوامل بيروني

اقلیم گرم و مرطوب

خصوصیات آب و هوایی

مبانی معماری سنتی

اصول طراحی اقلیمی

خصوصیات بافت شهری وروستایی

بافت شهری در اقلیم گرم و مرطوب

ساختمانهای نیمه درونگرا

بافت نیمه متراکم

خصوصیات کلی فرم بنا

پلان و فرم بنا و نحوه قرارگیری

بافت بندر لنگه

بررسی ویژگیهای اقلیمی و راهکارهای بومی

1. رطوبت

بررسی راهکارهای بومی برای کم کردن رطوبت

تهویه دو طرفه

قرارگیری پنجره ها درارتفاع بدن انسان

پنجره شمال-جنوب

تهویه طبیعی

استفاده از بادگیر

جهت گیری بادگیرها:

طراحی اقلیمی فرم سقف :

جدا کردن فضای اصلی از زمین

2. تابش شدید نور خورشید

راهکارهای بومی جهت استفاده از نور مناسب خورشید در ساختمان

استفاده ازسایه بان ایوان وشناشیل جلوي پنجره ها

ايوان

شناشیل

بازشوها

استفاده ازنورگیر و شیشه هاي رنگی

پنجره های کرکره ای

حیاط مرکزی

شوادان

شبستان

نوع مصالح

پشت بام(پیش بام)

نتیجه گیری

ارائه راهکارهای مفید برای خلق معماری متناسب با اقلیم

منابع

 

 

 

اقلیم گرم و مرطوب
اقلیم ایران:
يكي از عوامل مهم زندگي انسان آب و هوا است. وضعيت هوا كه تحت تأثير عواملي مانند دما، رطوبت، فشار، ابرناكي، تابش و باد است درزندگي روزانه تأثير دارد؛ ولي عاملي كه مهم تر است حاكميت يكي از اين عوامل است كه وضع هوا را مشخص مي كند.

به طور كلي كشور ايران تحت تأثير دو عامل قرار دارد :

عوامل محلي :
به عواملي گفته مي شود كه در كشور ايران موجود و خاص جغرافيايي اين كشور است و از سالي به سال ديگر تغيير نمي كند.
مانند عرض جغرافيايي هر مكان، ضخامت جو در هر مكان، زاويه تابش خورشيد و يا پوشش سطحي زمين.

1. مقدار تابش :
در هر مكان بستگي به عرض جغرافيايي و جهت ناهمواري ها دارد. هر چقدر از جنوب ايران به طرف شمال ايران مدنظر باشد، زاويه تابش كمتر و مايل تر، ولي مدت تابش بيشتر مي شود.
موضوع مهم ديگر مربوط به مدت تابش است كه در اين رابطه مي توان گفت:
مدت تابش در هر منطقه با عرض جغرافيايي منطقه رابطه مستقيم دارد. مثلاً در تابستان و اواخر بهار و يا اوايل فصل پائيز از نظر مدت زمان انرژي رسيده به سطح زمين ، بيشترين مقدار را مي توانيم داشته باشيم.

2. جو زمين :
تركيبات جو زمين ، بخار آب و ضخامت جو در جذب انرژي خورشيد در اتمسفر و پراكندگي آن و انرژي برگشتي به شدت تأثير دارد.

 

3. ناهمواري ها :
به دو صورت عمل مي كنند:
الف) به صورت سد يا موانع، مانند رشته كوه البرز و زاگرس،
ب) با افزايش ارتفاع، باعث تغييرات در ميزان دما و فشار مي شوند.
افزايش ارتفاع مي تواند باعث كاهش درجه حرارت دما در هر ۱۰۰۰ متر ۶ درجه سانتيگراد شود و علاوه بر آن كم شدن ضخامت جو، باعث كاهش فشار و يا ناهمواري ها باعث كاناليزه شدن هوا گردد.
اختلاف فشاري كه معمولاً ميان مناطق مرتفع و مناطق پست مجاور وجود دارد، باعث ايجاد بادهاي باران محلي مي شود و اين باد با تغيير فشار در زمستان از بين مي رود.

4. پوشش گياهي :
مثلاً زمين هاي ماسه اي گرماي ويژه كمتري دارند و زودتر گرم مي شوند و زود گرماي اضافي را به محيط پس مي دهند و يا درختان و يا مناطق جنگلي شمال ايران به دليل تبخير و تعرق زياد جنگل ها خنك تر از مناطق اطراف خود هستند، چون گرماي ويژه درخت زياد است يعني گرماي بيشتري جذب مي كند و باعث تبخير مي شود و هوا را خنك تر مي كند.

اقلیم گرم و مرطوب

خصوصیات آب و هوایی
مبانی معماری سنتی
مبانی معماری سنتی ایرانی عبارت از اصول و ارزش هایی است که گذشتگان این سرزمین در معماری بناهای آن زمان به کار می بردند که اولا ریشه در اعتقادات و باور های معنوی داشته، ثانیا بدون انقطاع تاریخی در اثر ممارست و نوگرایی ایرانیان در تماس باسایر تمدن ها برپایه جهان بینی اسلامی –ایرانی و در بستر فرهنگ و با پویایی و تکامل دائمی هدایتگر پدید آورندگان آثار برجسته معماری  بوده و ثالثا می توان به عنوان اصولی ثابت از آنها به عنوان الگو برای معماری امروز ایران بهره برد. در معماری سنتی ایران معمار نهایت هنر خود را در این نمی دانست که اثری متباین با طبیعت بسازد. بلکه دراین می دانست که آسیبی به طبیعت نرساند، که وجه تشابه با اصول معماری پایدار می باشد.

اصول طراحی اقلیمی
طراحی اقلیمی،روشی است برای کاهش همه جانبه هزینه انرژی یک ساختمان. ساختمانهایی که بر طبق اصول طراحی اقلیمی ساخته شده اند، ضرورت گرمایش و سرمایش مکانیکی را به حداقل کاهش میدهند و در عوض از انرژی طبیعی موجود در اطراف ساختمان استفاده میکنند. در کنار این امور بهره گیری از الگوهای ارزشمند معماری سنتی ایرانی نیز بسیار حایز اهمیت و راهگشاست. موارد ذکر شده به عنوان عناصر ویا ترفند های اقلیمی خانه سنتی ایرانی تنها نمونه کوچکی از تهمیدات مورد استفاده توسط گذشتگان است.

خصوصیات بافت شهری وروستایی
1. بافت شهری به صورت نیمه متراکم
2. بافت روستایی نسبتا باز
3. فضاهای شهری نیمه محصور
4. گسترش شهرها وروستاهای ساحلی در امتدادکنار ساحل وجهت آن رو به دریا
5.گونه شناسی معماری نیمه درونگرا

 

 

 

استفاده از بافت متراکم و نیمه متراکم
جهت دفع رطوبت

کوچه ها و معابر به موازات نسیم ساحل

بافت نیمه متراکم
خصوصیات کلی فرم بنا
ساختمان ها به صورت حیاط مرکزی ونیمه درون گرا
حداکثر استفاده از سایه وکوران هوا
ارتفاع اتاق ها زیاد وپنجره ها بلند وکشیده
ایوان ها وسیع و مرتفع
عدم وجود زیر زمین در مناطق نزدیک به ساحل
طاق ها غالبا مسطح
وجود شوادان و شبستان در مناطق دور از ساحل
استفاده از بادگیرها

پلان و فرم بنا و نحوه قرارگیری
در این اقلیم پلان  و فرم های بسته و متراکم مناسبترند فرم کالبدی ساختمان ها   مشابه بناهای مناطق کویری و گاه مناطق معتدل و مرطوب است. جهت کاهش سطح بام مورد تابش از ساختمانهای چند طبقه با دیوارهای بلند و دست اندازهایی در بام استفاده می شود.ساختمان ها در بین 15درجه به سمت غرب و 15 درجه به سمت شرق عمدتا شمالی و جنوبی و رو به دریا مستقر می شوند تا به کمک کوران هوا رطوبت را کاهش دهند.

درونگرایی را یکی از خصوصیات اصلی فرهنگ و معماري ایرانی می شمارند. بنادر بوشهرو لنگه، به عنوان شهرهاي مهم گرم و مرطوب ، درون گرایی را می توان در شکل گیري زندگی حول میانسرا به وضوح دید. اما نکته حائز اهمیت این است که معمار این شهرها در کنار رعایت سلسله مراتب درون گرایی، به جاي پرداختن صرف به این مفهوم، به تلفیق هنرمندانه،زیبا و یگانه اي از درونگرایی و برونگرایی رسیده و مفهوم زندگی را در بعد دیگري نیز جست وجو کرده است.

مهمترین موضوعی که مردم این ناحیه با آن مواجه هستند، گرماي و رطوبت هواست که معمار توانسته با تغییرات خاصی که در تیپولوژي خانه ها بوجود آوردهاست اثرات آن را کم کند. اکثر بناها در نواحی با این نوع آب و هواداراي فرم هاي مکعبی و یوشکل می باشد . در بندر لنگه جهت قرارگیري ابنیه بیشتر بین جنوب شرقی- شمال غربی تا جنوب غربی- شمال شرقی با توجه به موقعیت آن نسبت به دریا و بهره گیري از باد مناسب دریا به خشکی و بالعکس متغیر است اما در بافت قدیم بندر بوشهر با توجه به اینکه این بندر بصورت شبه جزیره است ساختمان ها نسبت به در یا چرخیده اند تا بتوانند حداکثر باد ساحلی را جذب کنند. در جاهایی که ساختمان رو به غرب واقع شده معمار تواناي بوشهري با استفاده از ایوان، شناشیر و پرده هاي کرکره هاي چوبی از نفوذ نور شدید خورشید به داخل فضا جلوگیري کرده است.
بررسی نمونه های موردی در اقلیم گرم ومرطوب
بافت تاریخی بندر بوشهر
بافت قدیم بوشهر، ساختار معماري ارزشمندي از دوره افشاریه در سواحل خلیج فارس، که به دلیل ویژگیهاي منحصربه فرد آن در ساختار شهري ومعماري و همچنین استقرار کنسولگريهاي اروپایی در دوره قاجار از نظر تاریخی ،معماري و شهرسازي بسیار ارزشمند است.

بوشهر قدیم شهري ساحلی و واجد ویژگی هاي فوق العاده معماري از قبیل: کوچه هاي باریک ، ساختمان هاي بلند ، بالکن هاي پیش آمده در گذرها، فرم هاي خوانا وروشن ، جهت گیري واحدهاي مسکونی به طرف دریامی باشد.

ارتفاع هماهنگ بناها، تکرار بازشوهاي مشابه و شناشیل هاي سبک چوبی در زمینه سفیدنماهاي بندر، سیماي بی نظیر این شهر ایرانی را خلق کرده اند، سیمایی که با برونگرایی اقلیمی و درونگرایی فرهنگی و زیستی و در اثر تبادل فرهنگی بامللی که با آنها در ارتباط بوده حال و هوایی هندي – آفریقایی نیز یافته است. با اندکی پرسه در کوچه هاي باریک و بلند بافت قدیم بوشهر عناصربرجسته بدنه هاي شهري، نظیر شناشیل ها، ایوان ها، سایبان هاي کرکره اي، بازشوها، هلالی ها، معجر ها و رف هاي رنگی و...افسونگرایانه خود نمایی میکنند طراحی بدنه هاي شهري که در دیگر نقاط ایران به ندرت مشاهده می شود در بافت بوشهر به زیباترین و کاربردي ترین شکل خود در معماري همساز با اقلیم، فرهنگ و مذهب نمایان شده است.

بندر لنگه یکی از بنادر زیباي جنوب کشور است که از دوره قاجاریه نام آن در کتابها دیده میشود، و به جهت داشتن لنگرگاه مناسب جزو بنادر معتبرتجاري محسوب میشده است که از دیرباز با بحرین و سواحل عربستان داد و ستد داشته است و جمعیت آن را ده هزار تن تخمین زده اند که ایرانی وعرب و افریقایی بوده اند. بندر لنگه، یکی از شهرهاي سنتی ایران محسوب میشود و سیماي شهري این منطقه با معماري ساده، از خانه هاي یک تا دوطبقه با نماهاي گل اندود و بادگیرهاي کوتاه تشکیل شده است. کوچه هاي آشفته و کم عرض بناها را بطور نامنظمی از یکدیگر جدا ساخته است، بافت قدیم مشرف به ساحل است و هر چه به سمت خشکی پیش میرویم، بافت گسترده تر و آزادتر میشود.

معماري بندر لنگه، تحت تأثیر شرایط اقلیم گرم و مرطوب داراي باز بودن و گستردگی پلان، عدم استفاده از زیرزمین، وجود فضاهاي بسته، نیمه باز و باز، استفاده از مصالح بوم آورد مانندسنگ، ساروج و گچ، عدم استفاده از زیرزمین بعلت مرجانی بودن سنگهاي زمین و همچنین بالا بودن آبهاي زیرزمینی ، استفاده از رنگهاي روشن درنماسازي، بهره گیري از ایوان، ایجاد سکو جهت جلوگیري از نفوذ رطوبت، وجود حیاط مرکزي بطوریکه کف حیاط پایین تر از کف خانه است و جهت-گیري ساختمان به صورتیست که حداقل تابش و حداکثر تهویه را داشته باشد.

1. رطوبت
رطوبت بالا از اصلیترین ویژگی اقلیمی این مناطق است، که یکی از مشکلات اساسی در برهم زدن منطقه آسایش میباشد، معمار خلاق بومی به خوبی توانسته این عامل را تا حد بالایی با تمهیداتی کنترل کند از قبیل تهویه مناسب از طریق تعبیه پنجره هاي دو طرف بنا بطوریکه پنجره ها در ارتفاع بدن انسان واقع شده باشد جهت استفاده از کوران بیشتر و جذب حداکثر بادهاي ساحلی تا اعماق بنا، بادگیر با ایجاد مکش باد مطلوب را وارد فضاي خانه میکند، جدایی بنا از زمین، قرار دادن فضاهاي اصلی در طبقات بالا، استفاده از سنگ هاي متخلخل دریایی رطوبت راکنترل می کند.

تهویه دو طرفه

 

روابط انسان و محیط هاي مختلف از طریق انطباق حرارتی با آب و هواي محلی باعث شده مردم در مناطق مختلف با آب و هواي متفاوت سازگار شده باشند. در نواحی گرم و مرطوب کشورهاي خارجی، تهویه طبیعی از اهمیت ویژه اي برخوردار است. تهویه طبیعی از مهمترین عوامل براي ایجاد آسایش حرارتی میباشد در معماري سنتی اقلیم گرم و مرطوب ایران تهویه طبیعی از طریق ایجاد پنجره هاي دوطرفه، استفاده از بادگیر در مسیر بادهاي منطقه صورت میگیرد.

 

 

2. تابش شدید نور خورشید
در این اقلیم تابش مستقیم خورشید باعث افزایش دماي هوا و مختل نمودن آسایش ساکنان شده و همچنین به دلیل خشکی زمین، انعکاس نور توسط زمین باعث بالا رفتن دماي منطقه میشود؛ از اقداماتی که معماري بومی جهت کاهش این مورد بکار گرفته بهره گیري از حیاط مرکزي با طول و عرض کم و ارتفاع بالا جداره جهت سایه اندازي در بیشتر طول روز، جهتگیري بناها پشت به خورشید، کوچه هاي باریک با ساختمان هاي بلند در کنار باسایه در تمام طول روز، کشیدگی پنجره ها بصورت عمودي، وجود کرکرههاي چوبی، شناشیلها، ایوانها و آفتابگیرها بمنظور جلوگیري از نفوذ نورخورشید به داخل ساختمان ، استفاده از شیشه هاي رنگی با قاب چوبی و روشن ساختن نماي بنا بهره گرفته اند که تجزیه- تحلیل قرار می گیرد.

ایوان

عنصري شاخص و کارآمد در اطراف ساختمانهاي مناطق گرم و مرطوب میباشد که اغلب در امتداد سقف طراحی شده اند. این فضای نیمه بازبرای فعالیت هاي اصلی در زمانی که محیط محافظت شده راحت تر از فضاي داخلی ساختمان است، مورد استفاده قرار میگیرد. از دیگرکارکردهای اصلی ایوان سایه اندازی بر بازشوها می باشد.

 

بازشوها
بازشوها در معماري گرم و مرطوب نقش مهمی ایفا میکنند. آنها معمولااز دو بخش تشکیل شده اند: یک بخش متحرك و یک بخش ثابت.
بخش ثابت معمولابه شکل نیم دایره و گاهی به شکل مستطیل یا ترکیب این دو نمایان می شود. این قسمت با شیشه هاي رنگی و طرح هاي بسیار متنوع ترکیبات چوب و شیشه پوشانده شده است. قسمت متحرك بازشوها به صورت دو لنگه یا چهار لنگه ساخته شده و نوع بازشو به فراخور فضاي مورداستفاده و نحوه ارتباط فضا با محیط بیرون متفاوت است .

 

حیاط مرکزی

از عناصر مهم اقلیمی معماري سراسر ایران حیاط مرکزي است. این عنصر اقلیمی در آب و هواي گرم و مرطوب بندر بوشهر و بندر لنگه با ابعاد متفاوت با توجه به نیاز منطقه بکار رفته است. ابعاد حیاط مرکزي در بافت قدیم این دو شهر بندري کوچک بوده و جداره کنار آن بخاطر ایجاد سایه در بیشترطول روز 2 تا 4 طبقه ارتفاع داشته است. این عنصر باعث شده ساختمان بتواند از تهویه دو طرفه به میزان حداکثر بهره مند شود.وجود ایوان، شناشیل وپنجره هاي چوبی در جبهه حیاط نماي دلنشینی به خانه هاي بندري داده است.

 

نوع مصالح
مصالح با ظرفیت حرارتی کم
چوب از بهترین  نوع مصالح می باشد(مناسب برای در و پنجره ها و بام)
استفاده از تیر های چوبی برای سقف و استفاده از یک لایه حصیر و پوشش کاه گل
به کار بردن مصالح سنگین در دیوارهای خارجی و داخلی جهت تعدیل حرارت
به کار گیری آجر، گل و خشت خام در اجرای دیوارهای قطور و پوشش نهایی سیمان سفید
استفاده از رنگهای روشن برای بام و نمای صیقلی و صاف
به کار گیری برگهای نخل، گچ،ساروج،نی وچوب (الوار)

 

مصالح ساختمانی معمول عبارت است از سنگ هاي متخلخل توده هاي ماسه اي و صدفهاي سنگ شده موجود در نزدیکی شبه جزیره است. به زودی در اثر دگرگونیهاي جوي منطقه بناها شکسته و فرسوده میشوند . بناهاي کهنه به صورت خوردگی و تیرگی نمایان میگردند. چوب ساج بدلیل طبیعت مقاوم خود در برابر رطوبت و موریانه در بناهاي قدیمی بوشهر بسیار مورداستفاده بوده است. امروزه تقریبا هر متر مربع از این چوب یک تا دو میلیون خرید وفروش می شود و به دلیل قیمت بالاي آن دیگر استفاده از آن براي ساخت خانه ها به صرفه نیست. علاوه بر ساج،"چندل" یکی ازعناصري بوده است که به عنوان تیرآهن در ساخت بناها استفاده و از هندوستان و زنگبار(تانزانیا) به منطقه بوشهر وارد می شده است.
پشت بام(پیش بام)
پشت بام (پیش بام) جزیی از فضاهاي اصلی زندگی در مناطق گرم و مرطوب بوده است. مردم در شرایط مناسب آب و هوایی از آن براي استراحت استفاده می کردند. لذا، به دلیل اهمیت این عنصر کارکردي به اجزاي آن توجه خاصی شده است. یکی از این اجزاي جان پناه است، که از یک سري برآمدگی ستون مانند و نرده بین آنها (معجر) تشکیل شده است. جداره هاي بیرونی این پوشش متشکل از بافت حصیري یا کرکره هاي چوبی است که اعضاي ساکن در خانه را از دید همسایگان و رهگذران حفظ می کند. ارتفاع این پوشش ها تقریبا به اندازه قد انسان عادي (یعنی 1,8 متر) در نظر گرفته شده و فاصله و شیب کرکره هاي تعبیه شده در آنها به اندازه اي است که با وجود جریان یافتن هواي آزاد از میانشان، فرد ایستاده در پشت آنها از نگاه هر غریبه اي چه از روبرو و چه از پای ساختمان، مصون است.

معماري و طراحی شهري در آب و هواي گرم و مرطوب نمونه ارزشمند معماري بومی ایران بعنوان یک برنامه ریزي منطقه اي براي فراهم کردن شرایط آسایش حرارتی کاربران فضا است.

شهرهاي اقلیم گرم و مرطوب بافتی متراکم و نیمه متراکم دارند.
کوچه هاي تنگ و باریک با دیوارهاي بلند جهت فراهم سایه اي در فصول گرم .
قرارگیري حیاط مرکزي در خانه ها با وجود درختان سایه دار جهت ایجاد آسایش خرداقلیمی دربنا.

-کاربرد نماهای دوجداره جهت افزایش تهویه طبیعی، ایجاد مانعی در برابر نفوذ بیش از حد نور خورشید و ایجاد یک حائل حرارتی( هوا) بین نما و پوسته اصلی ساختمان که همانند عایق از نفوذ شدت گرما به ساختمان جلوگیری میکند.

-ایجاد تهویه طبیعی از طریق ایجاد بازشوها با کشیدگی عمودي، بکار بردن قابهاي تیره رنگ براي بازشوها براي جذب حرارت خورشید توسط قاب ها و عبور نور مطلوب به فضا، طراحی پنجره های دو جداره روبه رو با ابعاد و موقعیت قرارگیري متفاوت جهت افزایش کوران هوا ،کاربرد پرده های کرکره اي هوشمند در بیرون بازشوهاي ساختمان براي کنترل ورود میزان نور، حرارت و باد.

- اتصال فضاي باز و بسته از طریق ایجاد فضاي نیمه باز مانند ایوان و شناشیل با کاربری: ایجاد سایه روي بازشوها، ایجاد نماهاي پر و خالی و هویت بخشی به جداره هاي شهری از طریق ایجاد تنوع، زیبایی و هماهنگی با معماری گذشته.

استفاده از مصالح کارآمد امروزی با ظرفیت حرارتی کم ومصالح با رنگهاي       روشن در نما

- بکار بردن حیاط مرکزی در طراحی آپارتمانها و مجموعه هاي امروزی جهت فراهم آوردن امکان تهویه دو طرفه

قبادیان، وحید، بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران،انتشارات دانشگاه تهران،1377
رازجویان، محمود، ( 1367 ) ،آسایش بوسیله معماري همساز با اقلیم، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
مشیري، شهریار، ( 1385 ) ،طراحی پایدار بر اساس اقلیم گرم و مرطوب هرمزگان،
کولیوند،علی، ویژگی هایی فضایی کالبدي بافت قدیم بوشهر، مجله آبادي، شماره36
M. Shohouhian and F. Soflaee - Environmental sustainable Iranian traditional architecture in hot-humid
Prajapati Jiten - DESIGN GUIDELINES FOR ENERGY EFFICIENTBUILDINGS- September ٢٠٠٦