مقدمه
خانواده نظام اجتماعی پویایی است که برای خود ساختار، اجزاء و قواعدی دارد و در بین تمامی نهادها ، سازمان ها و تأسیسات اجتماعی ، نقش و اهمیتی خاص و بسزا دارد . خانواده در زمره ی عمومی ترین سازمان های اجتماعی است و نشان یا نماد اجتماعی شمرده می شود و برآیند یا انعکاس از کل جامعه است . در یک جامعه ی منحط ، خانواده نیز خود به خود منحط خواهد بود و بالعکس. بنابراین خانواده را می توان معیاری برای شناخت آسیب های اجتماعی دانست و برای پی بردن به علل این انحرافات ، به خانواده مراجعه کرد.
خانواده، به ویژه در سنین حدود ۲ تا ۱۰ سالگی مهارت هایی به کودک می آموزد که در رابطه با کارهای آموزشگاه، نقش اساسی دارند. این مهارت ها عبارتند از: زبان، توانایی یادگیری از بزرگسالان، جنبه هایی از نیاز به پیشرفت، عادت به کار کردن و توجه به وظایف .خانواده ها در آموزش این مهار تها به کودکان تفاوت دارند، اما نتیجه کار بعضی خانواده ها در ایجاد این مهارت ها و توانای های دیگر. فوق العاده است
والدین امروزی و به خصوص مادران، حساسیت زیادی درباره درس خواندن و پیشرفت تحصیلی فرزندانشان نشان می دهند. بسیاری ازخانواد ههایی که فرزندان با هوش و درس خوانی دارند، سعی می کنند از تهیه هیچ نوع امکاناتی دریغ نکنند. خانواده هایی که فرزندا نشان به هردلیل، اهل درس و مدرسه نیست، برای جبران کمبودهای انگیزشی، پول خرج کردن برای معلم خصوصی و آموزشگاه و انواع و اقسام کتا بهارا ساد ه ترین راه می پندارند. هم والدین گروه اول و هم والدین گروه دوم، بیشترین فشار را بر روی فرزندان متمرکز ساخته و به اقداماتی یکطرفه روی می آورند.
حافظه چیست ؟
حافظه عبارتست از ثبت نسبتا پایداری که زیربنای یادگیری است حافظه شامل پردازشهای مختلفی است که در زمان معینی ثبت می شود از نظر رفتار گرایان حافظه همان یادگیری است
از نظر روانشناسان شناختی ، حافظه با یادگیری فرق دارد چون متأثر از عوامل پردازشی است
تعریف رشد :
رشد تغییراتی پیوسته و منظم است که در نتیجه گذشت زمان بوجود می آید.
رشد و یادگیری تأثیر متقابل دارند
رشد زمینه یادگیری را فراهم می کند و یادگیری هم منجر به رشد بهتری می شود
یادگیری به تمرین وابسته است در حالیکه در رشد یا تأثیر یادگیری وجود ندارد و یا تأثیر آن کند است.
نقش نظریه در روانشناسی یادگیری :
یک نظریه تعدادی مشاهده را با هم ترکیب می کند
نظریه باعث تولید پژوهش های تازه می شود
نظریه ها به تولید فرضیه های قابل بررسی باید منجر گردد
نظریه یک ابزار است
نظریه های علمی تابع اصل ایجاز است
مهمترین ویژگیهای تجربه گرایی :
حس نگری : تنها ابزار رسیدن به معرفت حواس هستند
کاهش گرایی : تصورهای مرکب قابل تجزیه به تصورهای ساده هستند
تداعی گرایی : معرفت حاصل تداعی است
ماشین گرایی : ذهن همانند ماشین است
آیا یادگیری باید به تغییر رفتار بیانجامد؟
پاسخ اسکینر : یادگیری عین تغییرات رفتاری است و حتما باید به تغییر قابل مشاهده بیانجامد
چه تغییراتی به یادگیری منتهی می شود؟
تغییراتی که پایدار است
در نتیجه رشد نباشد
در نتیجه عواملی همچون خستگی و اثر دارویی نباشد
در نتیجه تمرین و تجربه باشد
در نتیجه حالات موقتی زودگذر نباشد
تعریف کود کان تیزهوش
کودکان تیزهوش یاپرتوان برخلاف سایر کودکان استثنایى ممکن است در تمام دوران زندگى خود شناخته نشوندو کسى به نبوغ ذاتى آنان پى نبرد. بسیارى از انواع کودکان استثنایى به سهولت حتى ازطرف افراد عادى مشخص مى شوند . یک کودک نابینا یا عقب مانده ذهنى به زودى از روزهاوماه هاى اول زندگى، توسط اطرافیان تشخیص داده مى شود و از همان موقع اطرافیان درصدد چاره جویى یا لااقل مراجعه به پزشک، مدرسه و مربى متخصص برمى آیند. ولى کودک تیزهوش چون علامت مشخصى ندارد و از طرفى کمتر کسى با روحیه و رفتار او آشنایى داردممکن است سال ها و حتى تا پایان زندگى شناخته نشود. نبوغ نباید الزاماً در تمامرشته ها وموضوعات در کودکى ظاهر گردد. چه بسا کودک تیزهوشى که در برخى از رشته هااز استعدادى شگرف برخوردار است در بعضى از دروس یا مطالب در حدى عادى و متوسط رشدنماید. لذا نباید تصور کرد که کودکى تیزهوش است که در تمامى جهات مستعد و پرتوانباشد. به طور کلى مى توان گفت نخستین شرط تیزهوشى داشتن هوش بهرى (IQ) حدود بیش از ۱۳۰است و در جوار این بهره هوشى ممتاز، قدرت خلاقه، توانایى در استدلال و ابتکاردر کار رانیز باید در نظر گرفت. زودرسى استعداد و علاقه به رقابت با کودکان بزرگترنیز از جمله مشخصاتى است که نزدکودکان تیزهوش دیده مى شود و اصولاً اینگونه کودکانو نوجوانان به جاىبازى با همسالان، بازى و مباحثه با همفکران را ترجیح مى دهند وبه همین سبب اکثراً در گروه سنى بزرگترها جایى براى خود باز مى کنند
بررسى عده اى از متخصصان از جمله کالاهان (Callahan)نشان دهنده آن است که تیزهوشى در بین پسران بیش از دختران است و به عقیده وى در یک گروه سنى عده مذکران باهوش ازمؤنث ها بیشتر است. ولى آیا به واقع تیزهوشى با جنسیت رابطه اى دارد یا نه نیاز به بررسى هاى بیشترى دارد و هنوز به ثبوت نرسیده است. چندین پژوهش از جمله تحقیق ترمن(Terman) حاکى از آن است که تیزهوشى در برخى جوامع و در مورد برخى ازگروه هاىاجتماعى ممکن است بیش از گروه هاى دیگر باشد و دنباله تحقیقات وى و مارتین نشان دهنده آن است که کودکان تیزهوش از نظر سلامت، و به خصوص جنب وجوش و داشتن انرژىبر کودکان هم سن وسال عادى خود برترى دارند. هیچ یک از این تحقیقات را نمى توان به عنوان اصلى ثابت یا واقعیتى تغییرناپذیر پذیرفت و ممکن است بررسى تحقیق در آینده جز آنچه ابراز شده است را ثابت نماید.
کودکان تیز هوش چه کسانی هستند ؟ آیا آن دسته از افرادی هستند که خلاقیت دارند و رهبران نسل آینده خواهند بود ؟
از نظر تعریف به کودکی تیز هوش گفته می شود که با کمک فکر و استدلا و استفاده از فرآیندهای ذهنی عالی بتواند قضاوت صحیح بکند و دارای استعداد خاص در کارهای خلاقه باشد. کودکان تیزهوش و با استعداد کسانی هستند که برطبق تشخیص افراد صلاحیتدار و اهل فن به دلیل استعدادهای برجسته خود قادر به عملکردهای عالی هستند. فردی گفته می شود که با ابتکار و توانایی خود بتواند از عهده ی کارهای ابداعی و اختراعی و برنامه ریزی های مهم که افراد دیگر از انجام آن عاجزند برآید و نظریات و کشفیات وی از لحاظ کیفی و کمّی قابل ارزش و خارق العاده باشدمنابع انسانی میهن ما به هیچ وجه محدودتر از منابع غنی طبیعی آن نیست.
ما درکشوری زندگی می کنیم که برای رسیدن به استقلال و پیشرفت همه جانبه در زمینه های فردی و اجتماعی ، علمی و فرهنگی به شخصیتهای رشد یافته و به دلهای بیدار و مغزهای اندیشمند و دستهای ماهر و توانا نیازمند است. چنین شخصیتها و مغزها و دلها و دستهایی باید تربیت شوند ، برای چنین منظوری ضروری است که متخصصان تعلیم و تربیت و روان شناسی و سایر دست اندر کاران آموزش و پرورش آنچه در توان دارند به کار گیرند و لزوم تعلیم و تربیت منابع انسانی کشورمان و بویژه کودکان تیزهوش و با استعداد را تبیین کنند و اشاعه دهند.
به طور کلی استعداد بیش از حد، کنجکاوی، وسواس و علاقه ی شدید به کارهای ابتکاری از خصوصیات افراد نابغه به حساب می آید همه ی ما می توانیم در ذهن خود فرد یا افرادی را که هوش بالایی دارند مجسم کنیم. ما تحت تأثیر دانش و مهارت های آنها قرار می گیریم و گاه متعجب می شویم که آنها چگونه می توانند با صرف کوشش بسیار کمی مطالب زیادی را یاد بگیرند. گاهی اوقات فکر می کنیم این هوش از کجا آمده است؟ آیا این هوش فقط ناشی از عوامل ژنتیکی است و یا والدین و معلمان این دانش آموزان برای شکوفایی هوش آنها تلاش کرده اند؟ آیا افراد دیگری در جامعه وجود دارند که از هوش بالایی برخوردار باشند ولی به دلایل زیادی هوش آنها کشف نشده و یا افزایش پیدا نکرده است؟
آنچه اهمیت دارد این است که معلمان باید با توجه به توانایی های دانش آموزان، کیفیت آموزش خود را بالاتر ببرند و راه هایی برای رشد توانایی ها و خلاقیت دانش آموزان فراهم کنند. زیرا بسیاری از این افراد در آینده دانشمندان، هنرمندان و اقتصاددانان جامعه خواهند شد. دانش آموزان تیزهوش به تنهایی نمی توانند توانایی های بالقوه ی خود را ظاهر کنند و هوش آنها به شکل ماده ی اولیه ای است که باید شکل بگیرد.
فهرست
مقدمه ۳
حافظه چیست.. ۳
تعریف رشد. ۳
مهمترین ویژگیهای تجربه گرایی. ۴
تعریف کود کان تیزهوش.. ۵
کودک تیز هوش.. ۷
خصوصیات کودکان تیزهوش.. ۷
افراد تیز هوش را به چهار دسته تقسیم می کنند : ۸
سرچشمه های تیزهوشی. ۹
شناسایی کودکان تیزهوش.. ۱۰
ویژگیهای تیزهوشان. ۱۱
ویژگیهای یادگیری. ۱۱
تعریف هوش از نظر علمی. ۱۳
ویژگی های عمومی کودکان و دانش آموزان تیزهوش.. ۱۳
رابطه ی بین هوش و نبوغ. ۱۶
شناسایی کودکان با هوش.. ۱۷
راهکارهایی برای پرورش استعداد اولیه ی کودک.. ۱۹
راههای بالابردن خلاقیت کودکان. ۲۱
حضور در مکان های عمومی. ۲۶
مراقب و دخالت بیش از حد ممنوع. ۲۶
درخواست همکاری از کودک.. ۲۶
توسعه تحمل عقاید ۲۶
کم پیشرفتی کودکان سرآمد: ۲۶
خصوصیات معلمان دانش آموز سرآمد از نظر لیندزی. ۲۷
ملاحظات ویژه در تعلیم و تربیت کودک پیش دبستانی سرآمد: ۲۸
نتیجه گیری: ۲۸
شناسایی استعدادهای درخشان. ۳۱
تشویق به رفتارهای خوب.. ۳۷
اصول تقویت مثبت.. ۳۸
روش های عملی. ۳۹
روشهای مؤثر. ۳۹
لمس.. ۴۰
آزادی. ۴۰
حس کنجکاوی. ۴۰
سوال پرسیدن. ۴۰
ویژگی های کودک خلاق. ۴۱
ویژگی های شناختی. ۴۸
ویژگی های عاطفی. ۴۸
ویژگی های اجتماعی. ۴۸
محورهای آموزشی دانش آموزان تیزهوش.. ۵۲
غنی سازی. ۵۳
تسریع سازی. ۵۳
منابع. ۵۴
دیدگاه خود را ثبت کنید