تاریخ طبرستان و رویان و مازندران
عنوان: تاریخ طبرستان و رویان و مازندران
نویسنده: ظهیرالدین مرعشی
مترجم/مصحح: محمدحسین تسبیحی
زبان: فارسی
تعداد صفحه: 511 صفحه
تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، کتابی تاریخی به زبان فارسی اثر ظهیرالدین مرعشی است که در حدود ۸۸۱ قمری تألیف شده‌است. این کتاب تلفیقی است از تاریخ طبرستان (کتاب جمال‌الدین رویانی) و تاریخ رویان اثر مولانا اولیاءالله آملی و نویسنده دو فصل بر این کتاب‌ها افزوده‌است. کسروی تاریخ رویان را رونویسی از تاریخ طبرستان (کتاب) ابن اسفندیار می‌داند اما مرعشی با آنکه به روشنی گفته‌است که جملات را از کتاب آملی بدون تغییر نقل کرده‌است، در کتابش نامی از ابن اسفندیار نبرده‌است و گمان بر این است که به کتاب اصلی یعنی تاریخ طبرستان دسترسی نداشته‌است. برای نخستین بار، برنهارد دورن این کتاب را با مقدمه‌ای مفصل به زبان آلمانی در سال ۱۸۵۰ میلادی (برابر ۱۲۶۶ ق.) در پترزبورگ منتشر کرد. این کتاب همراه با ترجمه مقدمهٔ دورن به کوشش عباس شایان در سال ۱۳۳۳ در تهران منتشر شد.[۱] این کتاب برنده جایزه سلطنتی کتاب سال ۱۳۳۶ شد.
بیان رویدادهای تاریخی
فصول بعدی در شرح رویدادهای تاریخی این سرزمین از دوره کیومرث تا حکومت کارکیا سلطان محمد دوم (۸۵۱ ـ۸۸۳) است و دوران حکومت سلسله‌های باوندیان، زیدیان، زیاریان، قارن وندان، بادوسپانیان و آل دابویه را در بر می‌گیرد.
فصل راجع به وقایع دوره حکومت ملک کیومرث (از امیران رستمدار) و فرزندان او و فصل خروج سید قوام الدین مرعشی و استیلای اخلاف او بر مازندران، تألیف مرعشی است.
این فصول به سبب آنکه مؤلف از دیوانیان بوده و به نوشته‌‌ها و اسناد بسیاری دسترسی داشته، اهمیت خاصی دارند.
مرعشی فقط به ذکر وقایع تاریخی طبرستان بسنده نکرده و به رویدادهای مناطق همجوار آن - که به نوعی بر تاریخ این سرزمین تأثیر گذارده‌اند - نیز پرداخته است.
همچنین رخدادهای دوران حکومت ساسانیان، امویان، عباسیان و سلسله‌های ایرانی چون سامانیان، طاهریان، صفاریان و آل بویه و سلسله‌های ترک نژاد مانند غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان و قراقوینلو‌ها را که به تاریخ طبرستان و رویان و مازندران مربوط بوده، نوشته است.
دیدگاه خود را ثبت کنید