PDF درسنامه فقهی نماز مسافر گردآورندگان: حجج اسلام محمد قاضی و مهدی نخعی در 75 صفحه ویرایش اسفند 1400 به همراه احکام نماز مسافر
فهرست
فصل اول: شروط شکستهشدن نماز . . . . . .......... ................................ ................................ ................................ ................................ 9
شرط اول: مسافت . . . . . ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ 9
مقدار مسافت . . . . . .... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ 9
مقدار هشت فرسخ . . . . . ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ 9
چگونگی طیکردن مسافت . . . . . .............. ................................ ................................ ................................ ................................ 9
مسیر دایره ای . . . . . .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ 10
شهری با دو مسیر . . . . . ......................... ................................ ................................ ................................ ................................ 10
ابتدای مسافت شرعی . . . . . .................... ................................ ................................ ................................ ................................ 10
کارخانهها و شهرکهای پراکندۀ اطراف شهر . . . . ........... ................................ ................................ ................................ 11
محاسبۀ مسافت در بلاد صغیره و کبیره . . . . ........................ ................................ ................................ ................................ 11
تعریف بلاد کبیره . . . . . .......................... ................................ ................................ ................................ ................................ 11
انتهای مسافت شرعی . . . . . ................... ................................ ................................ ................................ ................................ 12
راههای ثابتشدن مسافت شرعی . . . . .. ................................ ................................ ................................ ................................ 12
شرط دوم: رسیدن به حد ترخص . . . . . ........ ................................ ................................ ................................ ................................ 14
تعریف حد ترخص . . . . . ......................... ................................ ................................ ................................ ................................ 14
حد ترخص هنگام خروج از وطن . . . . ... ................................ ................................ ................................ ................................ 14
حد ترخص هنگام برگشتن به وطن یا ورود به آن . . . . ........ ................................ ................................ ................................ 14
محدودۀ حد ترخص در بازگشت به وطن . . . . ...................... ................................ ................................ ................................ 15
حکم حد ترخص برای مقیم . . . . . .......... ................................ ................................ ................................ ................................ 15
الف. هنگام ورود به محل اقامت . . . . ............................... ................................ ................................ ................................ 15
ب. هنگام خروج از محل اقامت . . . . ............................... ................................ ................................ ................................ 16
شرط سوم: تصمیم به طیکردن هشت فرسخ . . . . ..................... ................................ ................................ ................................ 16
قصد مسافت شرعی . . . . . ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ 16
اختیارنداشتن برای سفر . . . . . ................. ................................ ................................ ................................ ................................ 16
شرط چهارم: استمرارداشتن تصمیم .
انصراف بعد از تحقق شرط مسافت . . . . ........................... ................................ ................................ ................................ 17
تصمیم مجدد بر طیکردن مسافت شرعی بعد از منصرفشدن یا مرددشدن . . ................................ ................................ 18
شرط پنجم: عبورنکردن از وطن و محل اقامت . . . . ................... ................................ ................................ ................................ 19
عبور از قواطع سفر . . . . . ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ 19
شک در عبور از قواطع سفر . . . . . ........... ................................ ................................ ................................ ................................ 19
عبود از حد ترخص وطن هنگام سفر . . . . ............................. ................................ ................................ ................................ 20
شرط ششم: سفر مباح باشد . . . . . ................ ................................ ................................ ................................ ................................ 20
انواع سفر گناه . . . . . ............................... ................................ ................................ ................................ ................................ 20
1 . خود سفر گناه است . . . . . ................... ................................ ................................ ................................ ................................ 20
الف. مسافرت زن بدون اذن شوهر . . . . ........................... ................................ ................................ ................................ 20
ب. بررسی مسافرت فرزندان . . . . .... ................................ ................................ ................................ ................................ 21
حکم سفر فرزند بدون اجازه والدین . . . . ...... ................................ ................................ ................................ 21
حکم سفر فرزند با نهی والدین . . . . ............. ................................ ................................ ................................ 21
2 . هدف از سفر، گناه است . . . .... ................................ ................................ 21
هدف حرام فرعی و تبعی . . . . . .......... ................................ ................................ ................................ ................................ 22
سفر حرام و کشف خلاف . . . . . ......... ................................ ................................ ................................ ................................ 22
حکم به حرمت سفر بر اساس بینه . . . . ........................... ................................ ................................ ................................ 22
حکم نماز در سفر حرام برای روزهایی که در مقصد توقف دارد . . . ............... ................................ ................................ 22
عدول از نیت حرام در بین راه . . . . ... ................................ ................................ ................................ ................................ 23
حکم روزه به نظر امام خامنه ای . . . . .......... ................................ ................................ ................................ 23
3 . سفر ضدواجب است . . . . . .............. ................................ ................................ 23
حکم سفر برای ترک کار . .............. ................................ ................................ 24
سفر بدهکار با رسیدن زمان اداء دین . . . . ...... ................................. ................................ 24
4 . کار حرامی در سفر انجام میشود . . . . .............................. ................................ .. 24
5 . وسیلۀ سفر غصبی است . . . . . ............ ................. .. 25
6 .مسافرت در زمین غصبی . . . . . ........... ................................ ................................ ................................ ................................ 25
7 . سفر برای صید . . . . . .......................... ........................ ........ 25
حکم اصل سفر صید لهوی . . . . . ....... ........................ ..... 25
حکم نماز در سفر برای شکار . . . . ... ........ 26
صید برای خوشگذرانی . . . . ......................... ................................ ................................ ................................ 26
صید به جهت نیاز . . . ................................ 26
صید برای تجارت . . . . .......... ................................ 26
حکم برگشت از سفر لهوی . . .. ................................ ................................ 26
حکم بازگشت از سفر گناه . . . . . ............. ................................ ................................ ................................ ................................ 27
شرط هفتم: خانهبهدوش نباشد . . . . . ........... ................................ ................................ ................................ ................................ 27
حکم نماز افراد صحرا نشین . . . . . .......... ................................ ................................ ................................ ................................ 27
سفر صحرا نشینها برای پیدا گردن چراگاه مناسب . . . . ........ ................................ ................................ ................................ 28
سفرهای زیارتی صحرا نشین ها . . . . ... ................................ ................................ ................................ ................................ 28
خانه به دوشی در بخشی از سال . . . . ... ................................ ................................ ................................ ................................ 28
سفر یکی دو ساله به دور دنیا . . . . . ........ ................................ ................................ ................................ ................................ 29
شرط هشتم: شغلش مسافرت نباشد . . . . .... ................................ ................................ ................................ ................................ 29
من شغله السفر )کسی که شغلش سفر است( . . . . ................ ................................ ................................ ................................ 29
................................ ................................ ........................... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . » من شغله السفر « مدت شاغلبودن برای صدق عنوان 29
زمان کاملشدن نماز . . . . . ................ ................................ ................................ ................................ ................................ 31
معنای سفر اول . . . . .... ................................ ................................ ................................ ................................ 31
توقف ده روز در وطن یا سفر . ................................ ................................ 32
رانندگی خارج از محدودۀ وطن و در محدودۀ سفر شرعی . ................................ 33
حکم سفرهای غیرشغلی ................................ ................................ 33
زیارت در ضمن سفر شغلی . ................................ 34
سفرهایی که از توابع شغل است ........................... ................................ 34
من شغله فی السفر )کسیکه شغلش در مسافرت است .................................. 35
کثیرالسفر )کسی که بسیار به مسافرت میرود ................................ ............. 35
................................ ................................ ....... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . » کثیرالسفر « یا » من شغله فی السفر « مقدار سفر برای صدق عنوان 36
زمان کاملشدن نماز ..... ................................ ................................ 38
شبهه موضوعیه من شغله فی السفر و کثیر السفر . . . ....................... ................................ 39
توقف ده روز بین سفرها . ................. ................................ ................................ 39
عمل غیر شغلی مثل زیارت در ضمن سفر شغلی . . ..... ....... ................................ 39
برگشت از محل کار بعد از توقف در محل کار به هدفی غیر از شغل . . . ............ .......... 40
سفر غیرشغلی فرد به محل کار . . . . ................................ ................................ ................................ ................................ 40
سفر غیر شغلی به محل کار و توقف به هدف کار . . . .... ................................ ................................ ................................ 40
سفر تحصیلی . . . . . ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ 40
فصل دوم: قواطع سفر . . . . . ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ 42
اول: عبورکردن از وطن . . . . . ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ 42
انواع وطن . . . . . . ..... ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ 42
1 . وطن اصلی . . . . . ........................... ................................ ................................ ................................ ................................ 43
2 . وطن اتخاذی . . . . . ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ 43
الف. وطن اتخاذی دائمی . . . . ..................... ................................ ................................ ................................ 43
زمان آغاز صدق عنوان وطن اتخاذی . . . .. ................................ ................................ ................................ 44
وظیفۀ انسان وقتی که در وطن اتخاذی شدن یک مکان، شک دارد . . ................... ................................ 45
ب. وطن اتخاذی موقت )مَقرّ( . . . . .............. ................................ ................................ ................................ 46
مقدار قصد اقامت در یک مکان برای صدق عنوان مق رّ . . . ....... ................................ ................................ 46
حداقل مدت اقامت برای صدق عنوان مق رّ . . . .............. ................................ 48
3 . وطن عرفی . . . . . .... ................................ ................................ 48
4 . وطن تبعی . . . . . ............................ ................................ ................................ ................................ ................................ 49
تبعیت فرزند . . . . . .. ................................ 49
تبعیت همسر . . . . ... ................................ 50
5 . وطن شرعی . . . . . .. ................................ ................................ 51
انتخاب چند وطن . . . . . .................. ................................ ................................ 51
اعراض )رویگرداندن از وطن( . ...... ................................ ................................ 52
اعراض از وطن اصلی و وطن اتخاذی . .... ................................ 52
اعراض از وطن اتخاذی )مقرّ( . . . ... ................................ ................................ 52
اعراض از وطن شرعی . . . . . .............. ................................ ................................ ................................ ................................ 53
اعراض تبعی . . . . . ........................ ................................ ................................ 53
اعراض فرزند به تبع پدر و مادر . . . . ......................... ................................ 53
اعراض زن به تبع شوهر . . . . ..... ................................ 53
اعراض عرفی )اعراض عملی( . . . . ................................ ................................ 54
اعراض قهری . . . . . ......
چند مسئله دربارۀ اعراض از وطن . . . . ............................. ................................ ................................ ................................ 55
پشیمانی از اعراض از وطن . . . . .................. ................................ ................................ ................................ 55
رفتوآمد به وطنی که از آن اعراض شده است . . . ................... ................................ ................................ 55
دوم از قواطع سفر: قصد اقامت ده روز . . . . ................................ ................................ ................................ ................................ 56
شروط قصد اقامت دهه . . . . . ................. ................................ ................................ ................................ ................................ 56
شرط اول: مدت اقامت، ده روز یا بیشتر باشد و ایام مذکور پشتسرهم باشند . . .............................. ................................ 56
روش محاسبۀ قصد دهه . . . . . ........... ................................ ................................ ................................ ................................ 56
حکم نمازها در فرض اشتباه مکلف در محاسبه . . . . ........ ................................ ................................ ................................ 57
منظور از اول روز . . . . . ...................... ................................ ................................ ................................ ................................ 58
قصد دهۀ مجدد بعد از گذشت ده روز . . . . ....................... ................................ ................................ ................................ 58
شرط دوم: از ابتدا بداند که مدت اقامت او ده روز یا بیشتر است . . . ................... ................................ ................................ 58
شرط سوم: تصمیم جدی بر ماندن داشته باشد . . . . ............. ................................ ................................ ................................ 59
تردید در اقامت ده روز . . . . . .............. ................................ ................................ ................................ ................................ 59
اختیار و قصد اقامت دهه . . . . . .......... ................................ ................................ ................................ ................................ 59
قصد دهه با احتمال پیشآمدن مانع . . . . .......................... ................................ ................................ ................................ 59
شرط چهارم: محلی که میخواهد در آنجا مجموع ا ده روز بماند، یک مکان باشد . . ........................ ................................ 60
شرط پنجم: قبل از خواندن یک نماز چهاررکعتی ادایی، از قصد خود برنگردد . . .............................. ................................ 60
انصراف از اقامت دهروزه )حکم نماز و روزه( . . . . ............. ................................ ................................ ................................ 60
نیت قصد دهه در بین نماز . . . . . ....... ................................ ................................ ................................ ................................ 61
شرط ششم: از محل اقامت، به حد مسافت شرعی یا بیشتر خارج نشود؛ بلکه از اول قصد نداشته باشد در اثنای ده روز،
به حد مسافت شرعی برود . . . . . ............ ................................ ................................ ................................ ................................ 62
تحقق قصد دهه با احتمال رفتن به مسافت شرعی . . . .. ................................ ................................ ................................ 62
قصد دهه و رفتن اتفاقی به حد مسافت شرعی . . . . ........ ................................ ................................ ................................ 62
شرط هفتم: از اول قصد نداشته باشد در اثنای ده روز، برای مدتی که با قصد اقامت ده روز منافات دارد، به کمتر از حد
مسافت شرعی برود ... ................................ ................................ 63
تحقق قصد دهه با علم به خروج از محل اقامت و رفتن به کمتر از حد ترخص . . .......... ................................ 63
تحقق قصد دهه با علم به خروج از محل اقامت و رفتن به کمتر از مسافت شرعی . . ................. ................................ 63
حکم خروج بعد از گذشت ده روز . . ............ ................................ 64
اموری که در تحقق قصد اقامت ده روز شرط نیست . . ....... 64
بلوغ و قصد اقامت دهه . . . . . ............. ................................ ................................ ................................ ................................ 64
مریضی بانوان و قصد اقامت دهه . . . . ............................. ................................ ................................ ................................ 64
سوم از قواطع سفر: تردید سیروزه . . . . . ...... ................................ ................................ ................................ ................................ 64
توقف همراه با تردید در یک مکان بهمدت سی روز . . . . ..... ................................ ................................ ................................ 64
توقف بهمدت یک ماه قمری کامل . . . . ............................... ................................ ................................ ................................ 65
اقامت سی روز و وحدت مکان . . . . . ...... ................................ ................................ ................................ ................................ 65
فصل سوم: احکام مسافر . . . . . ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ 67
اموری که از مسافر ساقط میشود . . . . . ....... ................................ ................................ ................................ ................................ 67
خواندن نماز خلاف وظیفه شرعی . . . . . ....... ................................ ................................ ................................ ................................ 67
شکستهخواندن نماز کامل . . . . . ............. ................................ ................................ ................................ ................................ 67
کاملخواندن نماز شکسته . . . . . ............. ................................ ................................ ................................ ................................ 68
علم به حکم و موضوع . . . . . .............. ................................ ................................ ................................ ................................ 68
جهل به اصل حکم . . . . . ................... ................................ ................................ ................................ ................................ 68
جهل به جزئیات و فروعات حکم . . . . .............................. ................................ ................................ ................................ 69
جهل به موضوع . . . . . ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ 69
فراموشکردن موضوع مسافرت . . . . ................................ ................................ ................................ ................................ 69
فراموشکردن حکم نماز مسافر . . . . ................................ ................................ ................................ ................................ 70
حکم روزه مسافری که خلاف وظیفه روزه می گیرد . . . . ..... ................................ ................................ ................................ 70
سفر بعد از دخول وقت . . . . . ........................ ................................ ................................ ................................ ................................ 70
رسیدن به وطن بعد از اول وقت . . . . . .......... ................................ ................................ ................................ ................................ 71
کیفیت قضای نماز در سفر . . . . . .................. ................................ ................................ ................................ ................................ 71
مکانهای تخییر . . . . . ................................ ................................ ................................ ................................ ................................ 72
تعریف مکانهای تخییر . . . . . ................ ................................ ................................ ................................ ................................ 72
کاملخواندن بهتر است یا شکسته خواندن؟ . . . . ................................ ................................ 72
معرفی مکانهای تخییر . . . . . ................ ................................ ................................ ................................ ................................ 72
حدود شرعی مکانهای تخییر . . . . ..... 73
مکه و مدینه . .................... ................................ ................................ 73
کوفه . . ............................ ................................ ................................ 73
حرم مطهر امامحسین علیه السلام . . . . ........................... ................................ ..............
قضا شدن نماز در اماکن تخییر . . . .......... ................................ ................................ 73
خواندن نوافل در اماکن تخییر در صورت کامل خواندن نماز . . ..... ................................ 74
مشخص نکردن قصر یا اتمام در آغاز نماز . . ..... ................................ ................................ 74
تمام خواندن نماز قصد در اماکن تخییر از روی عادت . ...... . ................................ 74
قضا شدن نماز مسافر در اماکن تخییر . . . . ...................................
دیدگاه خود را ثبت کنید