آموزش و آشنایی گام به گام بورس اوراق بهادار و سرمایه گذاری در آن

توضیحات محصول

سابقه ۴۷ ساله بورس در ایران

بورس اوج و فرودهای بسیار زیادی را تجربه کرده است. از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷، تعداد شرکت‌ها و موسسه‌های پذیرفته‌ شده در بورس اوراق بهادار تهران از ۱۰ بنگاه اقتصادی با سرمایه ۶/۲ میلیارد ریال به ۱۴۲ شرکت با بیش از ۳۰۸ میلیارد ریال افزایش یافت. با پیروزی انقلاب اسلامی، تعداد شرکت‌های پذیرفته‌شده از ۱۰۵ شرکت، به ۵۶ شرکت در پایان سال ۱۳۶۷ تقلیل یافت. علت این امر، تملک بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی توسط دولت بوده است.(در اثر ملی شدن بانک‌ها، بیمه و برخی صنایع کشور، تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی پذیرفته‌شده در بورس از آن خارج شدند) رکود شدید بازار بورس در طی هشت سال جنگ تحمیلی نیز از وقایع مهم بورس ایران محسوب می‌شود.

در حال حاضر، چهار بورس بزرگ کشور تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند:

• 
  

  بورس اوراق بهادار تهران که در آن، سهام شرکت‌ها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت خریدوفروش می‌شود.

  
  


• 
  

  فرا بورس ایران که در آنجا هم سهام شرکت‌هایی که بنا به دلایلی موفق به پذیرش در بورس اوراق بهادار تهران نمی‌شوند، مورد دادوستد قرار می‌گیرد.

  
  


• 
  

  بورس کالای ایران که در آن انواع کالاها مانند محصولات پتروشیمی، فلزات، محصولات کشاورزی و قراردادهای آتی سکه و... خریدوفروش می‌شود.

  
  


• 
  

  در نهایت بورس انرژی که به‌تازگی تأسیس ‌شده و در آن، حامل‌های انرژی با محوریت برق، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین حامل‌های انرژی، خرید و فروش شود.

  
  

ابزارهای ويژه تامين مالی

الف- سهام عادی
ب- سهام ممتاز
ج- اوراق قرضه
د- اوراق مشارکت
ه- اوراق بهادار قابل تبديل

سهام عادي چيست؟

سهام عادي، همين سهامي است که شرکت ها عرضه مي کنند وسهام داران به نسبت سهام خود،مالک شرکت مي شوند.شما سهام عادي را هرزمان که بخواهيد مي توانيد بفروشيد ولي اگر شرايط بازار و کشور خوب باشد با قيمت بالاتر و اگر شرايط بازار خوب نباشد با قيمت کمتر آن را مي فروشد.

سهامي است ، که شرکت عرضه مي کند وسود آن مثلا اين طور گفته مي شود ۱۰٪از قيمت اسمي سهام.
حال اگر قيمت اسمي سهام ۱۰۰تومان است ۱۰درصد آن ۱۰تومان مي شود.
سود سهام ممتاز ، نسبتا دائمي است و پرداخت سود سهام ممتاز نسبت به سهام عادي اولويت دارد. براي رعايت حقوق سهام داران شرکت هايي که در بورس پذيرفته مي شوند داراي سهام عادي ومشابه و يکسان هستند.

اوراقي است که سود معين دارد و صادرکننده اوراق قرضه متعهد مي شود اصل پول و سود را در تاريخ معين پرداخت کند. اين اوراق چند کوپن سود دارند که مثلا هر سه ماه يکبار بايد به بانک عامل مراجعه کرد و با تحويل آن بخشي از سود را دريافت کرد.
در بازار بورس ايران، اوراق مشارکت نيز مورد دادو ستد قرار مي گيرد.
اولين شرکتي که اقدام به انتشاراوراق مشارکت در بورس کرد شرکت ايران خودرو- طرح پژوپارس- با سود ۹ ۱٪ بود.

منظور از سرمايه گذاري ، صرف هزينه اي مشخص به همراه پذيرفتن ريسک (احتمال خطر) مشخص يا نامشخص براي کسب سود در آينده مي باشد.مهمترين هدف سرمايه گذاري، کاهش (هزينه هاي فرصت) مي باشد، به اين معني که ممکن است فرد پول مازاد راکدي داشته باشد که بتواند آن را در محلي براي سرمايه گذاري و کسب سود به کارگيرد، اما به علت عدم آگاهي، آن فرصت کسب سود را از دست بدهد.

ريسک نظام مند، ريسک مربوط به هر نوع سرمايه گذاري است، که در تمام اوراق و اسناد بهادار مربوط به آن نوع فعاليت وجود دارد وبا تنوع بخشيدن به نوسانات ساير سهام مشابه نمي توان از آن اجتناب کرد.به همين دليل قيمت سهام مختلف در بازار معمولا با هم افزايش يا کاهش مي يابد.
با اين همه برخي شرکت ها در مقايسه با سايرين صدمات بيشتري از اين ريسک نظام مند مي ببيند.
شرکت هايي بانوسانات وسيع در فروش، شرکت هايي با بدهي هاي فراوان مالي، شرکت هايي با رشد سريع، شرکت هايي با نسبت هاي جاري ضعيف وشرکت هاي کوچک از جمله اين شرکت ها هستند.

دربازاراوليه اوراق بهادار شركت ، براي اولين بار صادر شده ودر معرض مبادله قرارمي گيرند. به سهام جديدي كه شركت هاي بازار ثانويه عرضه مي كنند بازار اولي گفته نمي شود.

بازار ثانويه :
بازار ثانويه شامل خريداران و فروشندگان سهام و اوراق قرضه اي است که قبلا انتشار يافته است .براي مثال اگر فردي
بخواهد سهم يا ورقه اي قرضه اي راکه براي اولين بار پس از عرضه توسط يک شرکت خريداري کرده به فروش برساند بايد به بازار ثانويه برود.
به همين ترتيب وقتي شخصي بخواهد ، سهم يا ورقه قرضه مربوط به شرکتي را از بازار ثانويه خريداري کند، (در صورتي که آن شرکت در فهرست شرکت هاي پذيرفته شده در بازار سهام باشد) ناچار نيست منتظر انتشار عمومي سهام جديد آن شرکت بماند.
بورس اوراق بهادار مهم ترين نهاد بازار ثانويه براي معاملات اوراق بهادار است. بازار ثانويه مکاني است که سهام منتشرشده ودر حال انتشارمورد خريد وفروش قرار مي گيرند.
تفاوت بازار ثانويه با بازار اوليه در اين است که در بازار اوليه عرضه کننده ، سهام را مستقيما به سرمايه گذار میفروشد.

انواع بازار سرمایه

ارزش دفتري: ارزشي که برروي ترازنامه ثبت ميباشد (درموردکالاهاواجناس) خواه اين قيمت براي امسال باشد، خواه براي ۱۰سال قبل، به آن ارزش دفتري مي گويند.
ارزش ذاتي : ارزش يک سهم برحسب نرخ بازده سرمايه گذاري،هرقدرازسهم خود بازده بيشتري کسب کنيم ارزش ذاتي آن بيشترخواهد بود.
ارزش اسمي : ارزشي که آن راقانون تعيين مي کند وبراي هربرگه سهام ۱۰۰تومان است.
ارزش بازار: قيمت فروش سهام دربازاراست ، اين ارزش راعرضه وتقاضا مشخص مي کند.

الف) فرايند توسعه اقتصادي همزمان و يكنواخت مناطق را شتاب مي بخشد،
ب) اجراي سياست هاي مربوط به تمركززدايي را آسانتر مي كند،
ج) مشاركت طيف گسترده تر مردم را در فعاليت هاي اقتصادي مولد امكان پذير مي سازد،
د) شدت انباشت نقدينگي را در مناطق مختلف كشور از توزيعي يكنواخت برخوردار مي سازد،
ه) سازوكار گردآوري منابع مالي راكد يا سرگردان را در اقتصاد ملي كارامدتر مي كند،
و) رويكرد نامناسب به پس انداز را به ويژه در بخش خانوار اصلاح مي كند،
ز) دستيابي به الگوي بهينه تخصيص منابع مالي را با در نظر گرفتن نيازهاي هر يك از مناطق جغرافيايي و اولويت هاي اقتصاد ملي امكان پذيرتر مي سازد،
ح) با گسترش فرهنگ سهامداري در جامعه و سازمان يافته شدن بازار سرمايه در اقتصاد ملي، زمينه هاي كاهش درجه و شدت اتكاي بنگاه هاي اقتصادي را به استقراض از شبكه بانكي يا تامين دولتي فراهم مي اورد كه خود به كاهش فشار تقاضا در بازار پول و فشار كسري بودجه دولت مي انجامد.

مولفه هاي اصلي بورس کدامند؟

۱-تالاربورس:
جايي است که کارگزاران به خريد و فروش سهام ميپردازند که به دو بخش تالار اصلي و تالار فرعي تقسيم ميشود.
همچنين براي آگاهي مردم در تالار بورس تابلويي نمايانگر قيمت لحظه اي هر سهم ميباشد .
در اسلايد بعدي تالار اصلي و فرعي توضيح داده ميشود.

تالار اصلي و تالار فرعي به چه جايي گفته مي شود؟
تالاراصلي
تالاري است که شرکت هايي که توانسته اند خود را با قوانين سازمان بورس وفق بدهند به آنجا راه پيدا مي کنند.

تالارفرعي
تالاري است که شرکت ها ابتدا در آن پذيرفته مي شوند ودرآن تالار آزمايش مي شوند اگر توانستند خود را با قوانين وفق دهند در تالار اصلي پذيرفته مي شوند.

2 -کارگزاران بورس
شرکت هايي هستند که افراد براي خريد و فروش سهام بايد به آنها مراجعه کنند که به دو دسته دولتي وخصوصي تقسيم ميشوند. درواقع کارگزاران واسطه بين سهامداران وشرکت هاي حاضر در بورس مي باشند.
توجه : يکه راه خريد و فروش سهام مراجعه به شرکت هاي کارگزاري مي باشد.
توضيحات بيشتر دراين مورد را در فرايند سرمايه گذاري در بورس توضيح خواهيم داد.

خريد و فروش سهام شرکت هاي بورسي در بازار، فقط توسط کارگزاران رسمي سازمان بورس اوراق بهادار امکان پذير است . و اين مسئله موجب شفافيت بازار مي شود . چرا که به اين ترتيب اطلاعات مربوط به معاملات مانند تعداد سهام و قيمت مورد معامله و تعداد خريدار و فروشنده هر روز دردسترس قرار مي گيرد . معمولا سرمايه گذاران دائمي بورس هر کدام با کارگزار معيني کار ميکنند . به غير از کارگزاراني که به تازگي مجوز مشاوره و سبد گرداني را دريافت نموده اند ساير کارگزاران اجازه دادن مشاوره به سرمايه گذاران را ندارند . لذا براي آنان تفاوتي نميکند که سرمايه گذار چه سهمي بخرد و بفروشد و آنها تنها کارمزد خود را دريافت خواهند کرد لذا اين سرمايه گذار است که بايد با توجه به موارد خاصي کارگزار خود را انتخاب کند .

فایل pdf

تعداد صفحات 200 

+ کتاب آموزش مقدماتی